به گزارش صد آنلاین ، رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، روز جمعه اعلام کرد که قصد دارد علاوه بر تعرفهی ۳۰ درصدی فعلی، تعرفهای صددرصدی اضافی بر کالاهای وارداتی از چین وضع کند. این تعرفه از اول نوامبر یا حتی زودتر اجرایی خواهد شد. این اقدام، یکی از بزرگترین تشدیدات در تنشهای تجاری پس از ماهها آرامش نسبی به شمار میآید.
ترامپ در پستی در شبکه سوشال تروث اظهار داشت: «ایالات متحدهی آمریکا تعرفهای ۱۰۰٪ بر چین تحمیل خواهد کرد، علاوه بر هر تعرفهای که اکنون پرداخت میکنند.» او همچنین اعلام کرد که از اول نوامبر، این تعرفه در مورد تمام نرمافزاری مهم نیز اعمال خواهد شد.
این تصمیم ترامپ پاسخی است به تشدید سیاستهای صادراتی پکن بر عناصر کمیاب که در تولید انواع محصولات الکترونیکی نقش حیاتی دارند. در نتیجه این رقابت جدید، ترامپ دیدار خود با رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، که برای اواخر ماه آینده در کره جنوبی برنامهریزی شده بود را ظاهراً لغو کرده است.
پپیام اولیه ترامپ در روز جمعه که از طریق یک پست اجتماعی حقیقت منتشر شد و در آن تهدید به اعمال تعرفههای جدید «عظیم» کرد، روز جمعه با استقبال سرمایهگذاران مواجه نشد، زیرا سرمایهگذاران ترس بازگشت به وضعیت بهار گذشته را داشتند، زمانی که تعرفهها بر کالاهای چینی به ۱۴۵٪ رسید بودند. شاخص داوجونز روز جمعه تقریباً ۸۷۸ واحد معادل ۱٫۹٪ سقوط کرد، شاخص S&P۵۰۰ به میزان ۲٫۷٪ افت کرد و نزدک به میزان ۳٫۵٪ کاهش یافت.
گرچه ترامپ همواره تهدیدهای خود را عملی نمیکند، اما شرکتها، مصرفکنندگان و سرمایهگذاران دلیل کافی برای نگرانی دارند.
ایالات متحده و چین دو اقتصاد بزرگ جهان هستند. اگرچه مکزیک اخیراً جای چین را به عنوان بزرگترین مبدأ کالاهای وارداتی ایالات متحده گرفته است، آمریکا هنوز برای صدها میلیارد دلار کالا به چین وابسته است. از سوی دیگر، چین یکی از بازارهای عمده صادرات آمریکا به شمار میرود.
به خصوص در حوزه کالاهایی چون الکترونیک، پوشاک و مبلمان، واردات آمریکا از چین گسترده است. ترامپ به مدیران ارشد شرکتهای فناوری فشار آورده است تا تولید خود را به آمریکا منتقل کنند اما در ماههای اخیر رویکرد خود را نرمتر کرده است، به ویژه پس از آنکه رهبران کسبوکارها آمادگی برای سرمایهگذاریهای بزرگ در تولید داخل آمریکا را اعلام کردند—با این وجود بخش عمده تولیدات همچنان خارج از آن کشور انجام میشود.
پیشتر، ترامپ پس از اعمال تعرفهها تا ۱۴۵٪ بر کالاهای چینی، معافیتی برای محصولات الکترونیکی صادر کرد تا تعرفهی آنها به ۲۰٪ کاهش یابد؛ این تصمیم به نوعی نشاندهنده تأییدی بود بر اینکه حتی دولت آمریکا به تأثیرات مخرب این تعرفهها بر اقتصاد داخلی واقف است.
در ماه مه، ایالات متحده و چین توافق کردند تا در یک آتشبس تجاری، تعرفهها را کاهش دهند: چین تعرفههای وضعشده بر صادرات آمریکا را از ۱۲۵٪ به ۱۰٪ کاهش داد و آمریکا نیز تعرفهها را از ۱۴۵٪ به ۳۰٪ پایین آوردند. در پی این توافق، بازارهای سهام هر دو کشور رشد کردند.
ترامپ روز جمعه ادعا کرد که خصومت تجاری از سوی چین «بیدلیل و ناگهانی» شکل گرفته است، اما واقعیت این است که تنشها از ماهها پیش در حال شکلگیری بودهاند.
یکی از محورهای مهم توافق تجاری، تضمین افزایش عرضهی آهنرباهای کمیاب از سوی چین بوده است. با این حال، به رغم چند دستاورد ظاهری، ترامپ بارها اعلام کرده است که چین تعهدات خود را نقض کرده است.
در پاسخ، ترامپ محدودیتهایی بر صادرات فناوری آمریکا به چین، از جمله بر چیپهای هوش مصنوعی تولیدی انویدیا، وضع کرده بود؛ بسیاری از این محدودیتها بعدها برداشته شدند.
همچنین، آمریکا اعلام کرد که قصد دارد هزینههایی بر کالاهایی که با کشتیهای متعلق به چین حمل میشوند وضع کند. چین نیز با اقدام متقابل علیه کشتیهای آمریکایی پاسخ داده است.
در واقع، ترامپ نشان داده است که هیچ حدی برای افزایش تعرفهها در نظر ندارد، و شی جینپینگ نیز در واکنش، محدودیتی برای پاسخدادن قائل نیست.
اما نکته مهم آن است که توانایی ترامپ در وضع یک جانبه تعرفهها ممکن است به زودی با چالشی بزرگ مواجه شود: پروندهای مهم که ماه آینده در دیوان عالی آمریکا آغاز میشود، امکان محدودکردن اختیارات او را بررسی خواهد کرد. از سوی دیگر، رئیسجمهور چین با چنین موانعی مواجه نیست./رکنا