نویسندگان: سعید سیفی، کارشناس ارشد رسانه و تحلیل گر مسائل راهبردی و علی رضوانپور، مدرس دانشگاه و کارشناس مسائل بینالملل
دیپلماسی ایرانی: غرب از زمان حمله اولیه پوتین به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، سه سال است که روسیه را برای پایان دادن به جنگ تحت فشار قرار داده است. اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریمهای جدیدی علیه روسیه وضع کردهاند — تنها یک روز پس از تماس تلفنی بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین — که به آتشبس در اوکراین منجر نشد. نکته قابل توجه این است که ایالات متحده در صدور تحریمهای جدید به اتحادیه اروپا یا بریتانیا نپیوست.
تحریمهای جدید ناوگان سایه روسیه را هدف قرار میدهد:
خبرگزاری رویترز روز سه شنبه گزارش داد: «لندن و بروکسل اعلام کردند که اقدامات جدید آنها بر «ناوگان سایه» تانکرهای نفتی و شرکتهای مالی مسکو که به این کشور کمک کردهاند تا از تأثیر سایر تحریمهای اعمال شده در طول جنگ جلوگیری کند، متمرکز خواهد بود.» آخرین تحریمها عمدتاً با هدف تحت فشار قرار دادن ناوگان کشتیرانی است که روسیه برای صادرات نفت از آن استفاده میکند و سقف قیمت ۶۰ دلار در هر بشکه را که توسط گروه کشورهای صنعتی G7 برای محدود کردن درآمد روسیه اعمال شده است، دور میزند.
ولودیمیرزلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، تحریمهای جدید را تأیید کرده است و در تلگرام نوشت: «تحریمها مهم هستند و من از همه کسانی که آنها را برای عاملان جنگ ملموستر میکنند، سپاسگزارم.»
تردید دولت ترامپ در اعمال تحریمهای جدید در حالی که دیپلماسی در جریان است، به ویژه با توجه به اینکه اروپاییها به شدت ترامپ را برای اعمال تحریمها تحت فشار قرار دادهاند، قابل توجه است. رهبران بریتانیا، فرانسه، آلمان و لهستان اخیراً برای دیدار با زلنسکی به کیف سفر کردند. در یکی از این دیدارها، این رهبران با ترامپ تماس تلفنی برقرار کردند و بار دیگر، در آستانه تماس ترامپ با پوتین، رهبران اروپایی مجددا با ترامپ رایزنی کردند تا در صورت رد پیشنهاد آتشبس توسط روسیه، تحریمهایی را علیه روسیه اعمال کند. ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه گفت: «بیایید ولادیمیر پوتین را برای پایان دادن به خیالپردازی امپریالیستیاش تحت فشار قرار دهیم.» دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، نیز با این نظر موافق بود و افزود: «به تعویق انداختن تلاشهای صلح تنها عزم ما را برای کمک به اوکراین برای دفاع از خود و استفاده از تحریمهایمان برای محدود کردن ماشین جنگی پوتین دو چندان خواهد کرد.»
ترامپ به دنبال دیپلماسی مستقیم روسیه و اوکراین است
اما ترامپ کوتاه نیامده و در عوض گفته که هنوز در حال بررسی چگونگی ادامه کار است. ترامپ گفته است: «ما در حال بررسی بسیاری از موارد هستیم، اما خواهیم دید چه میشود.»
اگرچه ترامپ تحریمهای بیشتری علیه روسیه وضع نکرده، اما مسئله اوکراین را نادیده نگرفته است. در واقع، چهل و هفتمین رئیس جمهوری آمریکا مستقیماً در تلاشها برای میانجیگری صلح بین روسیه و اوکراین دخیل بوده است. تاکنون، این مذاکرات به آتشبس منجر نشده است، اما دیدار رو در رو میتواند نقطه شروع مهمی برای پیشرفت ملموس باشد. در طول آخرین دور مذاکرات، اوکراین اعلام کرد که آتشبس فوری در امتداد خطوط نبرد موجود را خواهان است با این حال، روسیه این پیشنهاد را رد و ادعا کرد که میخواهد قبل از موافقت با آتشبس، ابتدا در مورد شرایط بحث کند.
موضع مسکو رهبران اروپایی را بر آن داشت تا پوتین را به تمایل به ادامه جنگ متهم کنند. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در شبکه ایکس نوشت که «زمان آن رسیده است که فشار بر روسیه برای برقراری آتشبس افزایش یابد.» به گزارش رویترز، پوتین گفت که مسکو علاقهمند به همکاری با اوکراین «در مورد یادداشتی در مورد توافق صلح آینده» است، در حالی که ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت که روسیه هرگز به اولتیماتومهای خارجی تسلیم نخواهد شد.
غرب از زمان حمله اولیه پوتین به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، به مدت سه سال است که برای پایان دادن به جنگ، روسیه را تحت فشار قرار داده است. این فشارها تاکنون بینتیجه مانده، احتمالاً به این دلیل که روسیه انگیزه خود را برای شروع جنگ در وهله اول با نگرانی از نفوذ غرب در اروپای شرقی مطرح کرده است.