ویتکاف با توپ پر به میز مذاکرات با ایران می آید

به گزارش صد آنلاین،  ویتکاف با طرح شروطی مانند توقف کامل غنی‌سازی، برچیدن تاسیسات هسته‌ای (نطنز، فردو و اصفهان)، و قطع حمایت از گروه‌های منطقه‌ای، عملاً یک اولتیماتوم به ایران داده است. این موضع‌گیری که با ادبیات تهدیدآمیز همراه است، بیشتر شبیه به «چماقداری دیپلماتیک» است تا مذاکره بر پایه تعامل متقابل.

از سوی ایران، پاسخ روشن است: تأکید بر حق قانونی و صلح‌آمیز دستیابی به فناوری هسته‌ای مطابق معاهدات بین‌المللی (NPT) و رد هرگونه خواسته فراتر از توافق برجام. موضع ایران، به ویژه پس از نقض یک‌جانبه برجام توسط آمریکا در دوران ترامپ، بر بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات اولیه متمرکز است. اظهارات سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، مبنی بر حق داشتن چرخه کامل سوخت هسته‌ای، نشان می‌دهد تهران حاضر به پذیرش شروط تحمیلی جدید نیست.

نکات کلیدی تحلیل:
۱. اولتیماتوم یا مذاکره؟ ادعای ویتکاف درباره «شکنندگی ایران» و ضرورت پذیرش شروط آمریکا، نادیده گرفتن واقعیت‌های منطقه‌ای و افزایش قدرت چانه‌زنی ایران در سال‌های اخیر است. این رویکرد، احتمالاً ناشی از فشار داخلی در آمریکا برای نمایش نتایج ملموس قبل از انتخابات ۲۰۲۴ است.
۲. غیبت تیم فنی: عدم حضور کارشناسان در دور چهارم مذاکرات، نشان می‌دهد واشنگتن بیشتر به دنبال پاسخ قطعی (بله/خیر) است تا حل مسائل فنی. این امر احتمال بن‌بست را افزایش می‌دهد، چرا که حل بحران هسته‌ای نیازمند جزئیات دقیق فنی و حقوقی است.
۳. چشم‌انداز توافق موقت: برخی تحلیلگران (مانند دنیس سیترونوویچ) پیشنهاد توافق موقت را مطرح کرده‌اند که در آن ایران غنی‌سازی محدود را ادامه دهد، در عوض آمریکا تحریم‌ها را کاهش دهد. اما این ایده با مقاومت دو طرف روبه‌روست، زیرا ایران به دنبال تضمین‌های پایدار و لغو کامل تحریم‌هاست.
۴. تهدید به «مسیر دیگر»: هشدار ویتکاف درباره تغییر مسیر در صورت عدم توافق، احتمالاً اشاره به تشدید تحریم‌ها یا اقدامات تخریبگرایانه است. اما تجربه سال‌های اخیر نشان داده فشار حداکثری نه تنها ایران را به عقب‌نشینی وادار نکرده، بلکه همگرایی منطقه‌ای تهران با کشورهایی مانند چین و روسیه را تقویت کرده است.

جمع‌بندی:
مذاکرات فعلی در آستانه یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. آمریکا با شروط غیرواقع‌بینانه، به دنبال تحمیل پیروزی نمادین است، اما ایران با اتکا به دیپلماسی مقاومت و افزایش همکاری‌های شرقی، احتمالاً تن به خواسته‌های یک‌جانبه نخواهد داد. موفقیت مذاکرات تنها در صورتی ممکن است که واشنگتن به جای زبان تهدید، به برابری طرفین و احیای برجام پایبند باشد. در غیر این صورت، تداوم بن‌بست و تشدید تنش‌ها دور از انتظار نخواهد بود./ افکار نیوز