گذشت مرد نابینا از قصاص چشم متهم

به گزارش صد آنلاین،  در تحلیل این رویداد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. مبانی حقوقی قصاص و گذشت

طبق قانون مجازات اسلامی ایران، قصاص عضو (مانند چشم) تنها با درخواست اولیای دم (مجنیعلیه یا ورثه) قابل اجراست. در این مورد، خانوادهی هادی ابتدا حکم قصاص را پیگیری کردند، اما نهایتاً با گذشت خود، مجازات را لغو نمودند. این رویکرد مبتنی بر اصل «حاکمیت ارادهی اولیای دم» در حقوق کیفری ایران است که گذشت شاکی را به عنوان یکی از راههای سقوط مجازات به رسمیت میشناسد.

۲. نقش نهادهای میانجیگر

واحدهای صلح و سازش دادگستری و مشارکت خیرین در این فرآیند، نشاندهندهی تلاش نظام قضایی برای کاهش مجازاتهای خشونتآمیز و ترویج مصالحه است. این نهادها با تکیه بر آموزههای دینی (مانند توصیه به عفو در قرآن) و ارزشهای اجتماعی، میکوشند زمینهی بخشش را فراهم کنند.

۳. انگیزه های بخشش

خانوادهی هادی تصمیم خود را با اشاره به انگیزههای مذهبی (رضایت خدا و شادی روح متوفی) توجیه کردند. این موضوع بازتاب تأثیر فرهنگ اسلامی-ایرانی است که بخشش را عملی نیکو و موجب کاهش بار گناهان میداند. از سوی دیگر، ممکن است فشارهای اقتصادی یا اجتماعی (مانند زندگی در یک جامعهی کوچک روستایی) نیز در این تصمیم نقش داشته باشد.

۴. پیامدهای اقتصادی و اجتماعی

نابینایی هادی منجر به از دستدادن شغل او و فقر خانواده شد. این وضعیت، احتمالاً خشم اولیهی خانواده را تشدید کرد، اما در نهایت، گذشت آنها ممکن است تحت تأثیر حمایتهای مالی خیرین یا توصیههای بزرگان محلی برای حفظ آرامش اجتماعی صورت گرفته باشد.

۵. انتقادات و چالشها

• برخی ممکن است این پرسش را مطرح کنند که آیا گذشت از مجازاتِ چنین جرایم شدیدی، به تضعیف بازدارندگی قانون میانجامد؟

• از سوی دیگر، طرفداران عدالت ترمیمی معتقدند بخشش میتواند به التیام روانی جامعه و کاهش چرخهی خشونت کمک کند.

۶. وضعیت متهم پس از بخشش

با وجود لغو قصاص، متهم حدود یک سال در زندان به سر برد. این احتمال وجود دارد که دوران حبس، بخشی از مجازات تعزیری (مستقل از درخواست قصاص) بوده یا به دلیل فرآیندهای قضایی پیش از قطعی شدن حکم تحمیل شده باشد./سایت جنایی