رژیم صهیونیستی با اقداماتی مانند سفرهای ناگهانی مقاماتش به واشنگتن و رم، کوشیده تا از پیشرفت گفتگوهای ایران و آمریکا جلوگیری کند. این حرکات نشان میدهد تلآویو بهطور فعال در پی حفظ فشار حداکثری بر ایران و ممانعت از هرگونه توافق احتمالی است، حتی اگر به معنای تقابل با متحد اصلی خود، ایالات متحده، باشد.
افشای پنهانکاری واشنگتن در انتقال جزئیات مذاکرات محرمانه با ایران (مانند گفتگوهای عمان) به اسرائیل، نشانگر اختلافی استراتژیک است. واکنش غافلگیرانه نتانیاهو به این موضوع، تأیید میکند که آمریکا در موارد حیاتیِ مرتبط با منافع ملی خود، لزوماً تمام اطلاعات را با اسرائیل به اشتراک نمیگذارد. این مسئله بیانگر تمایل واشنگتن به اتخاذ رویکردی مستقلتر در پرونده ایران است.
اسرائیل خواهان اعمال «مدل لیبی» بر ایران است که شامل نابودی کامل زیرساختهای هستهای، موشکی و حتی دانش فنی این کشور میشود. این درخواست، با واقعیتهای ژئوپلیتیک و توانمندیهای ایران ناسازگار است و بیشتر به مثابه یک آرزوی راهبردی برای حذف کامل رقیب منطقهای تلقی میشود.
تلآویو میکوشد تا مسائلی مانند بحران یمن و عراق را به مذاکرات ایران و آمریکا گره بزند. هدف این است که با تضعیف نفوذ منطقهای تهران، موازنه قدرت به نفع اسرائیل و همپیمانانش تغییر کند و پروژههایی مانند «پیمان ابراهیم» یا کریدورهای اقتصادی تحت رهبری آمریکا تقویت شود.
اظهارات اخیر ترامپ درباره پیشرفت مذاکرات، حتی با وجود تکذیب ایران، نشان میدهد واشنگتن بهطور جدی گزینه دیپلماتیک را پیگیری میکند. این تغییر رویکرد احتمالاً ناشی از محاسبات جدیدی است؛ از جمله هزینههای بالای تقابل با ایران، نیاز به کاهش تنش در خاورمیانه، و تمرکز بر رقابت با چین. چنین تحلیلی با خواسته اسرائیل برای تداوم فشار حداکثری در تضاد است.
اگرچه اسرائیل همچنان حمله نظامی به ایران را به عنوان یک گزینه مطرح میکند، اما تمایل آمریکا به کاهش درگیریها و اولویتدادن به منافع ملی خود، امکان همگرایی کامل دو طرف را کاهش داده است. نتیجه نهایی به توازن قدرت در درون حکومت آمریکا، میزان فشار اسرائیل، و انعطافپذیری ایران در مذاکرات بستگی دارد.
شکاف فعلی میان واشنگتن و تلآویو بیش از هرچیز بازتاب دهنده تفاوت در اولویتهای راهبردی است: اسرائیل به دنبال حذف کامل ایران به عنوان رقیب است، در حالی که آمریکا احتمالاً در پی مدیریت بحران و جلوگیری از جنگ جدیدی است که منابع آن را از چالش اصلیترِ رقابت با چین و روسیه منحرف کند. موفقیت یا شکست این مذاکرات نه تنها روابط ایران و آمریکا، بلکه معادلات کلان منطقهای و جهانی را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد./تسنیم