جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
انتخابات ترکیه روز گذشته به صورت رسمی به دور دوم کشیده شد و دو نامزد اصلی یعنی رجب طیب اردوغان و کمال قلیچدار اوغلو باید حدود دو هفته دیگر با یکدیگر برای کسب کرسی رییس جمهوری در این کشور به مدت ۵ سال به رقابت بپردازند. در این میان این دوره از انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی برای غربی‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود و تقریباً تمامی رسانه‌های غربی از نزدیک رویداد‌های مربوط به انتخابات ترکیه را رصد کردند و در مواردی هم به صورت آشکار از نماینده حزب اپوزیسیون حمایت کردند. به منظور روشن شدن زوایای جدیدی از چرایی مهم بودن این دوره از انتخابات ترکیه مصاحبه‌ای با هاکان توپکورولو، یکی از اعضای هیئت مدیره حزب وطن ترکیه ترتیب داده ایم که مشروح آن در ذیل از نظرتان می‌گذرد.
چرا انتخابات ترکیه در شرایطی حساس به دور دوم کشیده شد؟
هاکان توپکورولو در این خصوص گفت: این انتخابات در چند دهه اخیر یکی از حساس‌ترین انتخابات در منطقه و در خود ترکیه بود. چند اتفاق به طور همزمان در این انتخابات رخ داد که هر کدام از آن‌ها به نوبه خود مهم هستند. ما در کنار انتخابات ریاست جمهوری انتخابات پارلمان را هم داشتیم که در آن تکلیف مشخص شد و حزب عدالت و توسعه یعنی همان حزب آقای رجب طیب اردوغان به پیروزی رسیدند و توانستند بیشترین کرسی‌ها را به دست بیاورند.
در انتخابات ریاست جمهوری، اما هیچ یک از نامزد‌ها نتوانستند حداقل ۵۰ +۱ آرا را برای پیروزی به دست بیاورند و همان طور که دیدید قرار شد این انتخابات در مرحله دوم رییس جمهور بعدی ترکیه را مشخص کند. باید در اینجا بگویم این برای نخستین بار بود که مردم ترکیه با چنین انتخابات حساسی رو به رو شدند. این بار به دلیل تعدادی از مسائل و ملاحظات در داخل و خارج از کشور از جمله مسائل و موضوعات سیاسی، اقتصادی و بحث زلزله اخیر و اقدامات دولت و همچنین رویکرد نسبت به گروه‌های تروریستی این رقابت‌ها از حساسیت ویژه‌ای برخوردار بود.
چرا این انتخابات در ترکیه تا این حد برای کشور‌های غربی اهمیت داشت و تقریباً تمام رسانه‌های غربی وقایع انتخابات را از نزدیک رصد می‌کردند؟
هاکان توپکورولو در جواب به این سوال گفت: مردم ترکیه این بار برای حل مشکلاتشان به دنبال راه حل جدی می‌گشتند و برای همین به صورت بسیار گسترده‌ای در این دوره از رقابت‌ها حضور به هم رساندند. به نظرم شرایط و بحران‌ها در سال‌های اخیر یکی از دلایل اصلی حضور پرشور مردم در انتخابات و حساسیت آن بود. نکته مهم اینجاست که جبهه اپوزیسیون این بار خیلی روی نامزذ خود یعنی قلیچداراوغلو کار کرده بودند. وعده‌های زیادی به مردم داده بودند که بسیاری از آن‌ها همان مشکلات و نقاط ضعف فعلی بود.
تمایل نامزد اپوزیسیون یعنی کمال قلیچداراوغلو بیشتر به سمت و سوی کشور‌های غربی بود و قبل از این انتخابات هم چندین دیدار با مقامات کشور‌های غربی برگزار کرده و نیز وعده‌هایی داده بود که نشان می‌داد پیروزی او می‌تواند ترکیه را به غرب نزدیک کند و در بسیاری از تصمیمات با آن‌ها همراه سازد. شاید از این منظر این انتخابات و برنده نهایی آن برای کشور‌های غربی اهمیت پیدا کرده و برای آن‌ها مهم شده بود. حمایت غرب از نامزد اپوزیسیون اصلا موضوع جدیدی در سیاست ترکیه نیست. حدوداً از سه سال قبل غربی‌ها به دنبال این بودند که به نحوی پشت اردوغان را خالی کنندو سیاست ترکیه در منطقه و در جهان را به سمت و سویی که خودشان تمایل دارند بکشند.
چرا غرب به دنبال تغییر در سیاست ترکیه در منطقه و در جهان است؟
هاکان توپکورولو در ادامه به این سوال اینگونه جواب داد: این طرح چند سالی هست که در حال اجرا شدن است و هر بار با ایجاد یک سری موانع برای ریاست جمهوری فعلی می‌خواهند به نحوی مواضع سیاست‌های فعلی را تضعیف کنند و به خواسته‌ها و اهداف خود بیشتر نزدیک شوند. آمریکایی‌ها خیلی برای انتخابات این دوره سرمایه گذاری کردند. آن‌ها خیلی تلاش کردند نظام سیاسی و اقتصادی حزب عدالت و توسعه را تضعیف کنند و حتی در برخی موارد برای ضربه زدن به تمامیت ارضی ترکیه تلاش کردند.
از آنجایی که ترکیه یکی از اعضای ناتوست این انتخابات برای غربی‌ها هم در منطقه و هم از بُعد جهانی دارای اهمیت ویژه‌ای بود. از طرفی هم اعضای ناتو و پیمان آتلانتیک شمالی تمایلی ندارند که ترکیه زیاد صاحب قدرت شود و از همین روی دولت فعلی جو بایدن بسیار تلاش کرد تا حد ممکن از نفوذ و قدرت ترکیه در ناتو بکاهد. بایدن هنوز به ریاست جمهوری آمریکا نرسیده بود یعنی در زمان تبلیغات انتخاباتی خودش در ویدئویی صراحتاً اعلام کرده بود که ما باید از جبهه اپوزیسیون در ترکیه حمایت کنیم. غربی‌ها در این دوره از انتخابات نیز تمایل داشتند تا همانند سال ۲۰۱۶ کودتایی در ترکیه به راه بیاندازند و اوضاع را دچار آشفتگی کنند.
با پیروزی یکی از نامزد‌ها در دور دوم انتخابات این فشارهای غربی کم خواهد شد یا اینکه آن‌ها این فشار‌ها و دخالت‌ها را تشدید خواهند کرد؟
این مقام ترکیه‌ای در پاسخ به سوال آخر گفت: ببینید رسانه‌های غربی از حدود سه سال قبل برنامه منسجمی برای انتخابات ترکیه داشتند و تمام تلاششان این بود که نماینده حزب عدالت و توسعه نه در دولت بعدی و نه در پارلمان قدرت نگیرد. هدف اصلی غرب از این اقدامات که به نظر حتی بعد از مشخص شدن نتیجه نهایی هم کم نخواهد شد این است که مواضع کشور‌های منطقه را به طور کلی تضعیف کنند. آن‌ها می‌خواهند برای مثال از این طریق روسیه و برخی کشور‌های کلیدی، منطقه را تضعیف کنند. حقیقت این است که غربی‌ها به ویژه در یک سال گذشته از گسترش روابط کشور‌ها در منطقه با یکدیگر بسیار نگران هستند و برای مثال ارتباط ایران با روسیه ارتباط چین با ترکیه و ایران و یا بهتر شدن وضعیت سیاسی در دولت بشار اسد و زمزمه‌های بهبود روابط این کشور با کشور‌های مهم منطقه برای غربی‌ها قابل تحمل نیست و آن‌ها می‌خواهند از هر طریق ممکن به این وضعیت ضربه وارد کنند و آن را متزلزل کنند.
هاکان توپکورولو، یکی از اعضای حزب وطن در ترکیه است که فعالیت‌های گسترده‌ای در موضوعات سیاسی داشته، وی همچنین در دانشگاه‌ها مختلف ترکیه از جمله دانشگاه استانبول تدریس می‌کند و مقالات و مصاحبه‌های زیادی از او در رسانه‌های مختلف جهان منتشر شده است. او همچنین از چهره‌های رسانه‌ای و تحلیلگران سرشناس در رسانه‌های ترکیه‌ای زبان است.
منبع: باشگاه خبرنگاران
21111