دوستی ترامپ با اردوغان تا چه زمانی ادامه دارد؟

البته این نخستین بار نیست که روزنامه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی نزدیک به آکپارتی یا حزب عدالت و توسعه، از بیان چنین مطالبی توسط سیاستمداران خارجی، ابراز شعف می‌کنند. 

با این حال، مخالفین اردوغان معتقدند که دستگاه دیپلماسی آنکارا باید مراقب این موضوعات باشد و بداند که پشت واژگان و صفات ستایشی دونالد ترامپ، معنای دیگری نهان است. 

روزنامه ملیت از روزنامه‌های نزدیک به وزارت امور خارجه ترکیه نیز مدعی شده که علاقه و دوستی ترامپ به ترکیه و اردوغان، باعث می‌شود که او از مسیر توسعه روابط با آنکارا عقب نشینی نکند. 

این روزنامه حتی مدعی شده که ممکن است ترامپ در آینده‌ای نزدیک به خاطر دوستی با اردوغان، یک بار دیگر نام ترکیه را در لیست خریداران جنگنده پیشرفته اف 35 قرار دهد. 

چند روزنامه مشهور نزدیک به حزب عدالت و توسعه، در گزارش‌های مشابه، اعلام کردند که دونالد ترامپ با ادبیاتی شفاف و واضح اردوغان را ستوده و مواضع او در دیدار با نتانیاهو، نشان دهنده این است که رییس جمهور ترکیه در مقام یک لیدر جهانی و معتبر، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. 

روزنامه ترکیه از جراید نزدیک به حزب اردوغان، پا را از اغراق و غلو فراتر نهاده و در تیتر و عکس صفحه نخست نوشته است: «هم در میدان، هم در مذاکره، آنکارا حرف اول را می‌زند. ترکیه، قدرتی است اثرگذار». 

این روزنامه در تشریح تیتر خود مدعی شده که دونالد ترامپ به خاطر نگرانی از تصمیمات و واکنش‌های اردوغان، به نتانیاهو هشدار داده و از او خواسته به هیچ شکلی با ترکیه مقابله نکند. 

این سخنان در حالی بیان شده که هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه و دست راست اردوغان، پس از حملات هوایی رژیم صهیونیستی به درعای سوریه و بیان تحلیل‌هایی درباره مخالفت اسراییل با حضور نظامی ترکیه در سوریه گفته بود: «ما نمی‌خواهیم با اسراییل رویارو شویم».

روزنامه‌های مستقل و همچنین جراید نزدیک به احزاب مخالف اردوغان مواضع متفاوتی اتخاذ کرده و از این مساله خبر دادند که ترامپ و نتانیاهو، به توافق‌هایی دست یافته‌اند که هدف اصلی آنها، مهار کردن ارتش ترکیه در سوریه است.

روزنامه ینی آسیا ارگان مطبوعاتی حزب دموکرات، اعلام کرده که ترامپ به دنبال کسب امتیازهای جدید از ترکیه است. 

این روزنامه گفته: «ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری، بر اردوغان فشار آورد تا کشیش برانسون از متهمین کودتای نافرجام 2016 را آزاد کند. حالا امیدوار است با اعمال فشارهای جدید، باز هم امتیاز به دست بیاورد».

پیداست که میزان نگرانی محافظه کاران و اسلامگرایان ترکیه از دیدار ترامپ – نتانیاهو، بیش از سایرین است. چرا که روزنامه ملی گازته ارگان رسانه‌ای حزب اسلامگرای سعادت (حزب قدیمی متعلق به شاگردان مرحوم نجم الدین اربکان) در تیتر و عکس صفحه نخست نوشته است: «صهیونیسم به دروازه‌های ما رسید». 

این روزنامه در تشریح تیتر خود نوشته: «استاد زنده یاد ما جناب اربکان، بارها گفته بود: اگر روزی اسراییل و آمریکا به سوریه حمله ور شوند، بدانید که مقصد بعدی هجوم آنها، ترکیه خواهد بود». 

روزنامه ینی برلیک نزدیک به سرویس اطلاعاتی میت ترکیه نیز از سخنان ترامپ در دیدار با نتانیاهو ابراز مسرت کرده و نوشته است: «خود منابع اسراییلی نیز معتقدند که ترامپ، نتانیاهو را تحقیر و اردوغان را مورد ستایش قرار داده است.

اما روزنامه آیدنلک ارگان مطبوعاتی حزب کمونیستی وطن چنین دیدگاهی ندارد. 

آیدنلک درباره دیدار ترامپ – نتانیاهو و سخنانی که درباره اردوغان و ترکیه بیان شده، چنین دیدگاهی دارد: «پشت مواضع ترامپ، نوعی تهدید خطرناک پنهان شده است. وقتی که ترامپ در دیدار با نخست وزیر اسراییل می‌گوید: اجاره نمی‌دهیم ترکیه و اسراییل درگیر شوند، منظورش این است که مهار ترکیه برای آمریکا سخت نیست و می‌تواند به ضرب و زور تهدید، امتیازگیری کند».

ترامپ چه گفت؟ آنکارا چه شنید؟
احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، نخست وزیر اسبق ترکیه و یکی از دوستان سابق اردوغان و همچنین اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق، بر این باورند که سخنان رییس جمهور آمریکا حاوی پیام‌های مهمی درباره تهدید علیه اردوغان ترکیه است.

داود اوغلو که دیروز هم به منظور ابراز همدردی در مورد دستگیری امام اوغلو و مقامات حزب جمهوری خلق و هم برای تبریک به مناسبت انتخاب مجدد اوزل به عنوان رهبر حزب به دیدار او رفته بود، درباره دیدار نتانیاهو و ترامپ گفت: چه شد که در چشم رسانه های نزدیک به آکپارتی، ترامپ به یک باره تبدیل به انسان مثبتی شد؟ او تا به حال حتی یک بار درباره وضعیت اسفناک کودکان فلسطینی چیزی نگفته است. از این گذشته او طرح وحشتناکی برای الحاق کرانه باختری، پایان دادن به راه حل دو کشوری و استقرار سربازان آمریکایی در غزه دارد. در چنین شرایطی چرا به سخنان او اعتماد می‌کنید؟

داود اوغلو که قبلاً به عنوان معمار سیاست خارجی حزب اردوغان شناخته می‌شد، در ادامه با تکیه بر تجارب دیپلماتیک خود گفت: «از خودتان بپرسید: چرا ترامپ از اردوغان تمجید می‌کند؟ این را به خاطر تجربه حضور در یک جلسه دیپلماتیک می‌گویم. پیامی که ترامپ در آنجا منتقل می‌کند واضح است. مخاطب اصلی او نتانیاهو است. به او می‌گوید: با ترکیه درگیر نشو. اگر اردوغان با شما مشکلی داشته باشد، آن را حل خواهم کرد. او با اردوغان چه خواهد کرد؟ او به همان روشی که با توسل به تهدید، کشیش برونسون را آزاد کرد، دوباره اردوغان را تهدید خواهد کرد. آقای اردوغان باید بداند که با طناب ترامپ نمی‌توان به چاه رفت».

داود اوغلو رهبر حزب آینده همچنین در سخنرانی در جمع نمایندگان سه حزب محافظه کار (آینده، سعادت، جهش و دموکراسی) اعلام کرد:«رسانه‌های حامی دولت اردوغان، اظهارات وقیحانه ترامپ درباره فلسطین و غزه را بی‌جواب می‌گذارند اما تمجید و ستایش او درباره اردوغان را برجسته می‌کنند! این مواجهه شرم‌آور است. این تمجیدها بهایی دارد. بهای آن چنین است: من از تو تعریف می‌کنم. تو هم درباره غزه و فلسطین ساکت بمان. این دامی بزرگ بر سر راه ترکیه است و من درباره احتمال افتادن کشورمان در این دام، هشدار می‌دهم». 

حال باید دید در روزهای آتی، اولاً از تصمیمات آمریکا و رژیم صهیونیستی در سوریه چه اخباری منتشر خواهد شد و دوم این که درخواست مکرر اردوغان برای دیدار با دونالد ترامپ، چه فرجامی خواهد یافت./ تسنیم