شنبه ۰۳ آذر ۱۴۰۳
جریان دادوستد‌های سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران، در روز ابتدایی هفته پایانی اردیبهشت ماه با فشار شدید عرضه‌ها همزمان با سوت شروع معاملات روبه‌رو شد.
با گذشت زمان، به مرور شیب عرضه‌ها کاهش یافت. همچنین شاهد عقب‌نشینی نسبی فروشندگان در نیمه دوم معاملات بودیم؛ به طوری که در تابلو معاملات اکثر نماد‌های بازار از جمله سهام پالایشی و گروه فلزات اساسی، قیمت آخرین معامله فاصله ملموسی با قیمت پایانی داشت.
در حالی که روند صعودی بازار سرمایه که از آبان سال 1401 آغاز شده بود، تا دو هفته گذشته با قدرت زیادی دنبال می‌شد و میزان ورود پول به طور متوسط به رقم روزانه دو هزار میلیارد تومان رسیده بود، ناگهان با فشار شدید عرضه‌ها در هفته گذشته روبه‌رو شد. به طوری که تنها در طول 5 روز کاری، بیش از 13 درصد از ارتفاع شاخص کل کاهش یافت.
هومن عمیدی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتگو با تجارت‌نیوز در ارتباط با ریشه‌های وقوع این روند ادامه‌دار بازار سهام بیان داشت: «بازار در مسیر رشد خود و جبران سطح عقب‌ماندگی نسبت به بازار‌های موازی، با توجه به پارامتر‌های بنیادی در حال حرکت بود. اما اظهار نظر‌های غیرکارشناسانه و تا حد زیادی جهت‌گیرانه متاسفانه باعث خراب شدن جو صعودی شد.»
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد:«در واقع اظهار نظر‌ها در ارتباط با بازار سهام، بدین شکل پیش رفت که از ترس مرگ، بازار را به سوی خودکشی سوق دادند. این ترس از تکرار اتفاقات سال 99 و حبابی شدن بازار بود، در حالی که همان‌طور که بیان شد، رشد بازار در 6 ماهه گذشته طبق پارامتر‌های بنیادی و اقتصادی بود.»
عمیدی افزود: «البته حقوقی‌ها حجم‌های بالایی را در این مدت فروخته بودند و بدشان نمی‌آمد که اصلاحی در بازار رخ دهد. در نهایت این اصلاح به نفع بازار است اما در زمان مناسبی اتفاق نیفتاد. شاید مسئولان باید خویشتن‌داری بیشتری به خرج دهند و از تجارب کارشناسان استفاده کنند. در حال حاضر اما تمایلات به سمت اعتمادسازی عمومی و از بین بردن پنیک حاصل از اصلاح تندوتیز بازار است»
برگشت نیمه‌جانی که در نیمه دوم معاملات شنبه اتفاق افتاد، امید کوچکی را در دل سهامداران زنده کرد. این برگشت باعث شد تا در تابلو معاملات اکثر نماد‌های بازار از جمله سهام پالایشی و گروه فلزات اساسی، قیمت آخرین معامله فاصله ملموسی با قیمت پایانی داشت. همچنین صف فروش نماد‌های بزرگی چون «خودرو» جمع شد.
عمیدی در پاسخ به بازگشت احتمالی روند بازار سرمایه گفت:«سیگنال‌های یادشده، نشانه‌های خوبی در بازار است اما برای بازگشت روند کافی نیست. ریسک تصمیم‌گیری نهاد ناظر در اجرا و دخالت در بازار، ریسک بزرگی است که بورس را تهدید می‌کند»
وی ادامه داد:«اگر قرار باشد در مقاطع بعدی به همین منوال، دخالت‌ها به شکل نگرانی یا دلسوزی از سوی نهاد‌های ناظر، دوستان در مجلس شورای اسلامی و یا حتی تریبون‌های غیرمرتبط با بازار، باعث شود تا روند بورس به یکباره عوض شود، ریسک سیستماتیک عدم ثبات به سرمایه‌گذار تحمیل می‌شود.»
عمیدی همچنین بیان داشت: دخالت‌ها در روند بازار لزوما به شکل مستقیم نیست؛ به طور مثال با کاهش ضریب تخصیص اعتبار کارگزاری‌ها، سیگنال خطر و فروش به سهامداران صادر می‌شود. در چنین حالتی گفته‌هایی نظیر عدم وجود حباب در بازار سرمایه از سوی خاندوزی، وزیر اقتصاد، به علت تناقض با اقدامات و سیاست‌گذاری‌ها تاثیر چندانی بر روند نزولی بازار نخواهد داشت»
عمیدی در رابطه با پیش بینی بورس در روز‌های آتی گفت: «محدوده دو میلیون و 150 هزار تا دو میلیون و 200 هزار واحدی، محدوده مهمی برای شاخص‌کل به شمار می‌آید. اگر بازار در این محدوده با ظهور خریداران برگشت زد، می‌توان گفت که اصلاح کوتاه‌مدت به پایان رسیده است. اما اگر در محدوده یادشده اصلاح فرسایشی زمانی رخ دهد، باید منتظر اصلاح بیشتر باشیم»
وی در پایان افزود:«به طور کلی در بازار‌های دیگر کاهش ارزش دارایی نداشتیم و صرفا در بازار سرمایه این اتفاق افتاده است. آن هم به خاطر آدرس غلطی که از سوی مسئولان داده و بازار دچار ترس ریزش شد.»
در پایان، شاخص کل بورس تهران با کاهش ۶۳ هزار و ۶۶۶ واحدی، معاملات شنبه به پایان رساند. افت یادشده، شاخص کل را در ارتفاع دو میلیون و ۲۱۴ هزار واحدی قرار داد تا فاصله چندانی با از دست دادن کانال ۲.۲ میلیونی خود نداشته باشد.
در سوی دیگر بازار، نماگر هم‌وزن تالار شیشه‌ای نیز با افت شدیدتری نسبت به شاخص کل، خبر از بالا بودن میزان عرضه‌ها در سهام متوسط و کوچک بازار سرمایه می‌دهد. شاخص کل هم‌وزن با افت ۲۹ هزار و ۹۰۱ واحدی، معادل ۳.۹۱ درصدی ارتفاع این شاخص، در محدوده ۷۳۴ هزار واحدی قرار گرفت.
تابلو بورس اوراق بهادار تهران، حجم معاملات شنبه را ۲۰ میلیارد و ۶۲۰ میلیون و ارزش معاملات را ۱۱ هزار و ۹۲۹ میلیارد تومان نشان می‌دهد.
بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی حکایت از خروج سنگین سرمایه حقیقی‌ها از بازار سهام دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه در پایان بورس ابتدای هفته، خبر از خروج سه هزار و ۴۵۹ میلیارد تومانی پول از بورس می‌دهد.