حاشیه های بیستمین شب موسیقی ایران / از قهر تا حاشیه سازی هنگامه

آغاز مراسم با اجرای ارکستر ملی و علی ضیا در جایگاه مجری

این رویداد با یک ساعت تأخیر آغاز شد و ارکستر ملی ایران با همراهی چهار خواننده، نخستین اجرا را به صحنه برد. حسین علیشاپور، پوریا اخواص، وحید تاج و مجتبی عسگری خوانندگان ارکستر ملی در اجرای شب گذشته بودند. اجرایی که در آن خوانندگان بر آنچه می‌خواندند تسلط داشتند، اما ارکستر ملی به هیچ عنوان هماهنگی لازم را نداشت و گویی بدون تمرین به این اجرا آمده بودند.

پس از آن، علی ضیا به عنوان مجری روی صحنه آمد و درباره تشکیل کانون موسیقی نواحی و راه‌اندازی کانون ترانه‌سرایان توسط خانه موسیقی توضیحاتی ارائه کرد. در ادامه نیز کلیپی به یاد هنرمندان درگذشته سال 1403 پخش شد که فضایی احساسی را در سالن ایجاد کرد.

تقدیر از استعداد برتر - پاسداشتِ ایرج

پس از این بخش، گروه موسیقی نواحی سازینه با هنرمندانی از سراسر ایران، اجراهایی خاطره‌انگیز را رقم زدند. همچنین، کلیپی از فعالیت‌های خانه موسیقی نمایش داده شد.

تبسم طباطبایی، استعداد برتر پیانو، دو قطعه کلاسیک را اجرا کرد و مورد تشویق حضار قرار گرفت.

پس از او، نوبت به یکی از بخش‌های ویژه مراسم رسید: تقدیر از استاد حسین خواجه امیری (ایرج). این چهره برجسته موسیقی سنتی ایران، تندیس و لوح خانه موسیقی را از داود گنجه‌ای و تقی ضرابی دریافت کرد.

ایرج، که حالا در 95 سالگی همچنان به آوازخوانی ادامه می‌دهد، پس از دریافت جایزه گفت: "در تمام این سال‌ها، آوازهایی خوانده‌ام که خودم هم از آنها متعجب مانده‌ام."

ایرج در این مراسم دقایقی به سختی آواز خواند.

در ادامه، جمال وفایی، خواننده قدیمی موسیقی ایران، نیز مورد تقدیر قرار گرفت. او که به‌شدت تحت تأثیر این لحظه قرار گرفته بود، در حرکتی نمادین، یک چرخ زورخانه‌ای زد و با شوخی‌هایش، فضای سالن را تغییر داد. او در حالی که به 86 سالگی خود اشاره می‌کرد، گفت که پس از 40 سال، امشب یکی از بهترین شب‌های زندگی‌اش را تجربه می‌کند.

تجلیل از بانوان موسیقی و انتخاب برترین آلبوم‌های سال

یکی دیگر از بخش‌های این مراسم، تقدیر از هنگامه اخوان، خواننده برجسته موسیقی ایرانی بود. هنگامه اخوان از جمله خوانندگانی است که پس از انقلاب در ایران ماند و سال‌ها امکانِ آواز خواندن نداشت. او از جمله کسانی بود که یکی از شب‌های چهلمین جشنواره موسیقی فجر به او تقدیم شد.

تقدیر از هنگامه اخوان با حضور شهلا میلانی و نسرین ناصحی، دو بانوی آواز ایران، انجام شد.
این بخش با پخش کلیپی از اجرای هنگامه اخوان همراه شد. از شب گذشته حاشیه‌هایی در پیِ پخش این کلیپ ایجاد شده است. نکته مهم اینکه هنگامه اخوان هم‌اکنون در آستانه هفتاد سالگی است.

در ادامه، نوبت به معرفی برترین آلبوم‌های سال رسید:

آلبوم برگزیده موسیقی سنتی:
"جنون" با آواز علی مومنیان و آهنگسازی مصطفی مومنیان

آلبوم برگزیده موسیقی نواحی:
"چرچی" با آهنگسازی فرشاد صیفی و خوانندگی رامین میر

در بخش موسیقی پاپ، امسال اثری به عنوان برگزیده معرفی نشد. با این حال، به پاس زحمات محسن رجب‌پور، هیئت داوران از او تقدیر کرد. رجب‌پور که از این اقدام غافلگیر شده بود، جایزه خود را به زنان هنرمند ایران تقدیم کرد و تأکید داشت که بسیاری از آنان هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده‌اند.

رجب‌پور در سخنانی کوتاه گفت: «امسال آلبوم‌های پاپ بررسی اولیه شد، اما برگزیده انتخاب نشد. من از این تقدیر شوکه شدم این تندیس را به زنان مملکت و زنان هنرمندم که شاید تا امروز به حق و حقوق‌شان نرسیده‌اند تقدیم می‌کنم. در خانه موسیقی خیلی‌ها زحمت کشیدند، اما یک نفر در خانه موسیقی هست که سال‌هاست مراسم‌ها را اجرا می‌کند و کمتر اسمی از او برده می‌شود و او حمیدرضا عاطفی است.»

بیانیه خانه موسیقی و اجرای ویژه علی زندوکیلی

در بخش پایانی مراسم، طبق روال هر دوره، قرار بود بیانیه رسمی خانه موسیقی ایران قرائت شود. داریوش پیرنیاکان که از سال 1392 از خواندن بیانیه خودداری کرده بود، بار دیگر تصمیم گرفت متن رسمی را قرائت نکند و در عوض، با خواندن این بیت معنادار از مولانا، حضار را به تفکر واداشت:

"شهر خالی‌ست ز عُشاق، بوَد کز طرفی / مردی از خویش برون آید و کاری بکند"

او در سخنانش، به عدم فعالیت رسمی زنان هنرمند در عرصه موسیقی اشاره کرد و از حاضران خواست در سکوت بایستند.

داریوش پیرنیاکان سال 1302 نیز به عنوان سخنگوی خانه موسیقی در همین مراسم، سخنرانی جنجالی داشت. او در آن سال هم نسبت به عدم فعالیت زنان در بخش آواز اعتراض کرد.

پس از این بخش، علی زندوکیلی با اجرای دو قطعه موسیقی، فضای سالن را تغییر داد و مراسم به بخش نهایی خود رسید؛ تقدیر از رضا صادقی به پاس فعالیت‌های هنری و اجتماعی او، با حضور حسن ریاحی و میلاد کیایی انجام شد.

تقدیر از بزرگان موسیقی نواحی ایران

در این مراسم، همچنین از هنرمندان موسیقی نواحی ایران تقدیر شد، از جمله:
عزیز شاهرخ (آوازخوان کردستان)
افسانه و نازلی جهانگیری (موسیقی قشقایی)
غلامشاه قنبری و عاشیق ایمران حیدری

این بخش با حضور علی جهاندار، زید‌اله طلوعی، عسگرپور، حمیدرضا نوربخش و بیژن بیژنی برگزار شد.

تقدیری‌های شب موسیقی

تقدیر هیات داوران از مسیح تحویلداری آهنگساز آلبوم «کیومرس نامه» به دلیل حسن سلیقه در پردازش رنگ‌های صوتی در گروه‌نوازی سازهای ایرانی
تقدیر هیأت داوران از عباس ابوالحسنی آهنگساز و مجتبی عسگری خواننده آلبوم «سرو بی‌خزان»

همچینین تشکر می‌شود از سامان صادقیان، هوشمند عبادی، میلاد موسوی، حامد شمسی، میلاد محمدی، امیر ابوالحسنی، حسین رضایی‌نیا و علی‌اکبر فراهانی نوازندگان آلبوم «سرو بی‌خزان»

تقدیر هیأت داوران از دکتر جهانشاه برومند آهنگساز، بابک شهرکی تنظیم‌کننده و مهیار شادُروان خواننده آلبوم «اشک باران» به پاس کیفیت ممتاز اجرایی اثر

تقدیر هیأت داوران از حمیدرضا آفریده به دلیل جست‌‌وجوگری‌ و طراحی صوتی بدیع، به عنوان آهنگساز و تنظیم‌کننده در آلبوم «حوا بارانی بود»

تقدیر هیأت داوران از زمان خیری به دلیل بازآفرینی یک مکتب هنری روی ساز نی در آلبوم «بازشنودی از نی دوره‌ی قاجار»

تقدیر هیأت داوران از آریا طبیب‌زاده به عنوان پدیدآورنده آلبوم «نوراهان»

تقدیری‌های موسیقی نواحی

تقدیر هیات داوران از علیرضا گلشن به دلیل حسن جست‌وجوی اصالت‌گرایانه‌ در خلق آلبوم «پری‌وشون»

تقدیر هیأت داوران از مهدیا علیزاده خواننده آلبوم «مهر آوا»

بخش‌هایی از این مراسم اجرای موسیقی کلاسیک گروه سل (تریو) به سرپرستی بهمن مه‌آبادی، تارنوازی سیدامیرضا فقهی استعداد هفدهمین جشنواره ملّی موسیقی جوان بود.

در پایان با نمایش نماهنگی از فرهاد فخرالدینی تقدیر ویژه صورت گرفت و ایشان طی این کلیپ گفت که به دلیل گذران دوران نقاهت امکان شرکت در این مراسم را نداشته است.

پایان مراسم با یک اتفاق غیرمنتظره

این برنامه بیش از 200 دقیقه به طول انجامید. در پایان همه مدعوین بدون حتی نوشیدنِ جرعه‌ای آب مجبور به ترک سالن شدند. در میانه برنامه، علی ضیا به دلایلی نامعلوم مراسم را ترک کرد و اجرای آن را به مجری دیگری سپرد.

بیستمین شب موسیقی ایران، با تمام حاشیه‌ها و البته لحظاتِ جذابش به پایان رسید./ تسنیم