به گزارش صدآنلاین، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران اخیراً هشدار جدی به کارفرمایان ایرانی داده است. طبق این هشدار، کارفرمایان موظفند حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از ورود اتباع خارجی به کشور، درخواست صدور پروانه کار برای آنان را ثبت کنند. در غیر این صورت، عدم رعایت این الزام قانونی ممکن است عواقب سنگینی برای کارفرمایان داشته باشد. این قوانین بهمنظور حمایت از نظم عمومی وضع شده و هدف آن کاهش رقابت غیرمنصفانه در بازار کار و حمایت از حقوق کارگران ایرانی است.
پیامدهای اقتصادی حضور اتباع خارجی در ایران
حضور گسترده اتباع خارجی، بهویژه اتباع افغان، در ایران پیامدهای اقتصادی زیادی به همراه داشته است که نمیتوان از آنها غافل شد. در ادامه به برخی از این پیامدها اشاره میکنیم:
خروج ارز از کشور یکی از اثرات منفی حضور اتباع خارجی در ایران، خروج ارز از کشور است. بسیاری از اتباع خارجی که دستمزد خود را بهصورت ریال دریافت میکنند، آن را به واحد پولی کشور خود (مانند افغانی) تبدیل کرده و به خارج از کشور منتقل میکنند. در شرایطی که اقتصاد ایران تحت فشار تحریمها و محدودیتهای ارزی است، این فرآیند فشار مضاعفی به ذخایر ارزی کشور وارد میکند.
رقابت ناسالم در بازار کار به دلیل دستمزد پایینتر اتباع خارجی و عدم نیاز به پرداخت بیمه و مزایای قانونی برای کارگران غیرمجاز، کارفرمایان ایرانی تمایل بیشتری به استخدام آنها دارند. این مسئله بهویژه در بخشهای ساختمانسازی، کشاورزی و خدمات مشهود است. در نتیجه، کارگران ایرانی که به دلیل هزینههای بالای زندگی نیاز به دستمزد بیشتر دارند، از بازار کار کنار گذاشته میشوند.
مهاجرت کارگران ایرانی در سالهای اخیر، به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب و رقابت سخت با اتباع خارجی، بسیاری از کارگران ایرانی تصمیم به مهاجرت به کشورهای دیگر گرفتهاند. این مهاجرتها علاوه بر از دست دادن نیروی کار ماهر، پیامدهای اجتماعی نیز به همراه دارد. یکی از این پیامدها، تضعیف بنیان خانوادهها و کاهش جمعیت فعال اقتصادی است.
تجربه آلمان در پذیرش اتباع افغان
برای درک بهتر چالشهای حضور گسترده اتباع خارجی، میتوان به تجربه آلمان اشاره کرد. آلمان در سالهای اخیر حدود ۴۰۰ هزار تبعه افغان را پذیرفته است، اما این پذیرش با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیادی همراه بود. حتی در کشوری با زیرساختهای قوی مانند آلمان، این اقدام تبعات جدی داشت. این تجربه نشان میدهد که پذیرش گسترده مهاجران میتواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد.
وضعیت ایران و حضور ۸ تا ۱۰ میلیون تبعه افغان
در حال حاضر ایران با مشکلات زیادی از جمله کمبود آب، قطعی برق و گاز، بحران مسکن و تورم مواجه است. حضور حدود ۸ تا ۱۰ میلیون تبعه افغان، با فشار مضاعفی بر منابع محدود کشور همراه است. این وضعیت بهویژه در بخشهای منابع آبی، انرژی و مسکن نمایان است و افزایش تقاضا در شهرهای بزرگ، قیمتها را بهطور غیرقابلتصوری بالا برده است.
نیاز به بازنگری اساسی
واقعیت این است که حضور تعداد زیادی از اتباع خارجی، چالشهای زیادی را برای ایران به همراه دارد. از یک سو، این حضور بهعنوان نیروی کار ارزان میتواند مفید باشد، اما از سوی دیگر، فشار بر منابع محدود کشور و تنشهای اجتماعی و فرهنگی به شدت افزایش مییابد. برای مقابله با این چالشها نیاز به تدوین برنامهای جامع و هماهنگ در سیاستهای مهاجرتی و اقتصادی ایران است.