خناس یعنی چه؟ / چرا به شیطان خناس می‌گویند؟

به گزارش صدآنلاین، کلمه «خناس» از ماده «خنوس» به معنی انقباض، تأخیر انداختن، کنار رفتن و مخفی شدن است. به دلیل اینکه شیاطین هنگام یاد خدا از انسان دور می‌شوند و پنهان می‌شوند، به این ویژگی آن‌ها خناس گفته شده است. در تفسیر المیزان نیز آمده که خناس به کسی اطلاق می‌شود که ظاهر شده و دوباره پنهان می‌شود.

خناس یکی از صفات شیطان است که در فرآیند وسوسه‌گری، وقتی انسان به یاد خدا باشد، عقب‌نشینی می‌کند و مخفی می‌شود. طبق برخی روایات، «وسواس خناس» به یکی از شیاطین خاص اطلاق می‌شود که ابتدا انسان‌ها را به آرزوهای دور و دراز ترغیب کرده و سپس او را برای دستیابی به آن‌ها به ارتکاب گناه تشویق می‌کند.

در یک روایت دیگر آمده است که بعد از خروج آدم و حوا از بهشت، شیطان فرزندش به نام «خناس» را برای وسوسه حوا گذاشت. او با بازگشت آدم، بارها کشته و زنده شد و در نهایت در دل آدم نفوذ کرد تا همیشه وسوسه‌هایش را به او القا کند.

شیطان به خاطر ویژگی پنهان‌کاری و وسوسه‌های پنهانی‌اش به خناس مشهور است. او با قرار دادن باطل در ظاهری از حق، انسان‌ها را فریب می‌دهد. در این شرایط، انسان نمی‌تواند به راحتی بفهمد که این افکار از شیطان است و گمان می‌کند که این تفکرات خود اوست.

در قرآن، کلمه خناس در دو آیه ذکر شده است:

1. آیه ۴ سوره ناس: «مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ» (از شر وسوسه‌گر پنهان‌کار).
2. آیه ۱۵ سوره تکویر: «فَلَا أُقْسِمُ بِالْخُنَّاسِ» (سوگند به ستارگانی که بازمی‌گردند).

پیامبر اسلام (ص) درباره خناس فرموده است:
«شیطان پوزه خود را بر قلب هر انسانی خواهد گذاشت؛ اگر انسان به یاد خدا بیفتد، او می‌گریزد و دور می‌شود، ولی اگر خدا را از یاد ببرد، دلش را می‌خورد؛ این است معنای وسواس خناس.»

همچنین در روایات آمده است که در قلب هر مؤمنی دو نوع فرشته وجود دارد: یکی که از سوی خدا بر قلب انسان می‌دمد و دیگری که وسوسه‌های خناس را در دل او می‌گذارد.

شیطان با ویژگی خناس به طور پنهانی و با فریب انسان‌ها را به وسوسه می‌اندازد، اما یاد خدا باعث عقب‌نشینی او می‌شود. آگاهی از این ویژگی و درک آن می‌تواند به انسان‌ها کمک کند تا در برابر وسوسه‌ها مقاوم‌تر شوند.