دوشنبه ۱۵ بهمن ۱۴۰۳
بازدید:۲۷۲
کمبود منابع آبی در ایران به دلیل دو عامل اصلی، سوءمصرف و سوءمدیریت، شدت یافته است. این دو عامل موجب شده‌اند که میزان هدررفت آب در کشور افزایش یابد و در نتیجه، ذخایر آبی پشت سدها به شدت کاهش یابد. ایران کشوری با منابع آبی محدود است و همین موضوع موجب شده که وضعیت آب در کشور چندان مطلوب نباشد. به همین دلیل، وزیر نیرو تأکید کرده است که برخورد جدی با مشترکان بدمصرف آب ادامه خواهد یافت و برای این کار قوانین و ابزارهای جدیدی تدوین می‌شود.به گزارش صدانلاین، کاهش میزان بارش‌ها در کشور، منابع آبی ایران را به آستانه بحران رسانده است. طبق آمارها، حدود ۵۷ درصد از ظرفیت سدهای کشور خالی است و امید چندانی به بارش‌های آینده وجود ندارد. با این وضعیت، به نظر می‌رسد تابستان پیش‌رو می‌تواند بسیار دشوار باشد. تغییرات اقلیمی و گرمای بی‌سابقه نیز بر کمبود آب در فصول گرم سال اثرات منفی گذاشته است.
در دو فصل پاییز و زمستان که معمولاً برای ذخیره‌سازی آب در نظر گرفته می‌شود، امسال به دلیل گرمای زیاد و کاهش بارش‌ها، میزان ورودی آب به سدها به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است. از سوی دیگر، با وجود کاهش ورودی آب، میزان خروجی سدها هنوز بالاست و بخش زیادی از این آب هدر می‌رود. این روند می‌تواند در ماه‌های آتی بحران آب را تشدید کند.
در حال حاضر، وضعیت منابع آبی کشور نگران‌کننده است و نیاز به تدابیر فوری از سوی مسئولان احساس می‌شود. اگر وضعیت ادامه یابد و برنامه‌ای برای تابستان در دست نباشد، احتمالاً در بخش خانگی و صنعتی، با قطعی آب مواجه خواهیم شد، که می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری برای صنایع به همراه داشته باشد.
آمارها نشان می‌دهند که طی هفته‌های اخیر، میزان بارندگی در کشور به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن هستند که کمبود آب در کشور جبران نخواهد شد. به‌ویژه، کاهش ذخایر آبی می‌تواند بر کشاورزی تاثیرات جدی بگذارد، زیرا بخش عمده‌ای از تولیدات کشاورزی ایران به منابع آبی وابسته است.
وضعیت سدهای مهم کشور
وضعیت سدهای بزرگ کشور در ابتدای بهمن ماه نشان می‌دهد که شرایط آبی کشور وخیم است. شش سد مهم کشور اکنون کمتر از ۱۰ میلیون مترمکعب آب دارند. برای مثال، سد طرق در استان خراسان رضوی تنها چهار میلیون مترمکعب آب دارد که نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد کاهش یافته است. همچنین سد سرنی در هرمزگان ۹ میلیون مترمکعب آب دارد که نسبت به سال گذشته ۳۱ درصد کاهش نشان می‌دهد.
در این شرایط، حجم ورودی آب به سدها ۵ درصد کاهش یافته و این در حالی است که میزان خروجی از سدها برای تأمین نیازها، از سال گذشته بیشتر است. بر اساس آمارها، وضعیت سدهای تهران و برخی استان‌های دیگر نیز با کاهش شدید منابع مواجه است.
رشد تورم و کاهش تولید کشاورزی
کمبود منابع آبی همچنین می‌تواند باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی شود. این موضوع در مناطق مرکزی و کویری که وابسته به کشاورزی دیم هستند، به‌شدت محسوس است. کاهش بارش‌ها و گرمای شدید در تابستان باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی شده و این روند می‌تواند به افزایش تورم در بازار مواد غذایی منجر شود.
کشاورزان که بیشتر از همه آسیب می‌بینند، با کاهش درآمد مواجه شده و در بسیاری از موارد، به دلیل نبود بیمه کشاورزی، مجبور به مهاجرت می‌شوند. این مهاجرت‌ها می‌توانند تاثیرات جدی بر روی چرخه اقتصادی کشور بگذارند.
حاج‌کریمی، کارشناس آب، تأکید دارد که برای عبور از بحران کم‌آبی، کاهش مصرف آب باید در دستور کار قرار گیرد. در حال حاضر، مصرف آب در ایران نسبت به منابع تجدیدپذیر بسیار بالاست و این ناپایداری، آسیب‌پذیری کشور را در برابر کم‌آبی شدید کرده است. به گفته وی، برنامه‌هایی برای کاهش مصرف در بخش کشاورزی و شهری در دست اقدام است.
با توجه به وضعیت بحرانی آب، بورس انرژی ایران در تلاش است تا با راه‌اندازی بازار بهره‌وری آب، مصرف بهینه را ترویج کند. این طرح می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کند و در عین حال انگیزه‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. طبق این طرح، سرمایه‌گذاران در پروژه‌هایی که منجر به کاهش مصرف آب می‌شوند، گواهی‌های صرفه‌جویی دریافت می‌کنند که می‌توانند در بازار معامله شوند.
بحران آب در ایران یک چالش جدی است که نیازمند اقدامات فوری و اساسی است. از سوءمدیریت منابع آبی گرفته تا هدررفت آب در شبکه‌های توزیع، تمام این مشکلات باید حل شوند تا از بحران پیش‌رو جلوگیری شود. تنها راه‌حل اساسی در این بحران، کاهش مصرف و استفاده بهینه از منابع آبی موجود است.