جنگ آنکارا و تل‌آویو در سوریه تمامی ندارد

به گزارش صد آنلاین، پس از سقوط دولت بشار اسد و شکل‌گیری شرایط جدید در سوریه، رقابت‌های منطقه‌ای وارد فاز تازه‌ای شده و  در این چارچوب کشور سوریه به عرصه رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای از جمله ترکیه و اسرائیل تبدیل شده است. در حالی که هر دو کشور اهداف امنیتی و سیاسی متفاوتی را در سوریه دنبال می‌کنند، این اختلافات زمینه تنش‌های بالقوه را فراهم کرده است.

اهداف ترکیه در سوریه

ترکیه به‌دنبال تقویت نفوذ خود در سوریه از طریق حمایت از گروه‌هایی با سوابق افراط گرایی مانند هیئت تحریر الشام (HTS) است. علاوه بر این حضور ترکیه در شمال سوریه و حمایت از گروه‌های محلی، به‌ویژه ترکمن‌ها، به آنکارا کمک کرده تا نفوذ خود را در این منطقه تثبیت کند.دولت ترکیه تأکید دارد که هدف اصلی آن، تضمین امنیت در مرزهای جنوبی، جلوگیری از تشکیل یک منطقه مستقل کردی (مرتبط با پ‌ک‌ک) و ایجاد یک دولت متحد و پایدار در سوریه است. از دید ترکیه، همکاری با دولت جدید سوریه به کاهش فشار پناهجویان و احیای اقتصادی منطقه کمک می‌کند.

اهداف اسرائیل در سوریه اسرائیل از سوی دیگر، تمرکز خود را بر تضعیف دشمنان خود، به‌ویژه ایران و گروه‌های وابسته به آن، معطوف کرده است. این کشور با حملات هوایی گسترده علیه زیرساخت‌های نظامی سوریه تلاش می‌کند مانع تقویت نظامی دمشق و گروه‌های متحدش شود. اسرائیل همچنین نگران حمایت ترکیه از گروه‌هایی مانند HTS است که با ایدئولوژی افراط‌گرایانه تهدیدی برای امنیت منطقه محسوب می‌شوند.اسرائیل، گسترش نفوذ ترکیه را نه‌تنها تهدیدی امنیتی بلکه چالشی ایدئولوژیک و راهبردی می‌داند.

تضاد منافع و نقاط تنش

• کنترل گروه‌های نیابتی: ترکیه و اسرائیل از گروه‌های متفاوتی در سوریه حمایت می‌کنند که منجر به تشدید تنش‌های غیرمستقیم شده است. اسرائیل نگرانی دارد که مناطق تحت نفوذ ترکیه به پایگاهی برای عملیات علیه آن تبدیل شود.

• تغییر در ساختار سیاسی سوریه: اسرائیل از یک سوریه ضعیف و تکه‌تکه‌شده استقبال می‌کند تا تهدیدات امنیتی را کاهش دهد، اما ترکیه بر ایجاد یک دولت متمرکز و متحد تأکید دارد که با منافع اسرائیل در تضاد است.

موازنه عربی

کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز به دنبال کاهش نفوذ ترکیه در سوریه هستند. این کشورها از طریق حمایت اقتصادی و دیپلماتیک از دولت جدید سوریه تلاش دارند تا توازن منطقه‌ای را به نفع خود تغییر دهند.

 سناریوهای پیش‌رو

 در حال حاضر رقابت ترکیه و اسرائیل عمدتاً از طریق گروه‌های نیابتی و عملیات‌های اطلاعاتی در سوریه شکل گرفته است. هر دو طرف با حمایت از نیروهای مخالف یکدیگر، در حال هدایت تنشی کنترل‌شده هستند. اگر ترکیه از خطوط قرمز اسرائیل عبور کرده و از گروه‌هایی حمایت کند که به تهدید مستقیم اسرائیل منجر شوند،  احتمال انجام حملات هوایی اسرائیل علیه اهداف ترکیه در سوریه وجود دارد. در شرایط کنونی احتمال وقوع درگیری مستقیم نظامی کم است. هر دو طرف با وجود اختلافات از جنگ آشکار اجتناب کرده و به‌دنبال مدیریت اختلافات هستند.

با تقویت نفوذ ترکیه در مناطق شمالی و  افزایش احساس تهدید از سوی رژیم اسرائیل، احتمال شکل گیری و توسعه جنگ نیابتی میان دو طرف نیز وجود دارد.

روندهای طی شده در بیش از یک ماه گذشته  نشان می دهد که بازیگران اصلی و ذینفعان در سوریه بدنبال کنترل تنش در سوریه هستند و از این رو در صورتی که تضاد منافع ترکیه و رژیم اسراییل در سیر فزاینده قرار گیرد امکان مداخله و میانجیگری قدرت‌های بزرگ برای جلوگیری از اوج گیری تنش وجود دارد

سوریه به‌عنوان نقطه تقاطع منافع ترکیه و رژیم اسرائیل، همچنان صحنه رقابتهای راهبردی خواهد بود. فقدان حاکمیت مقتدر در سوریه به طورقطع این روند را تقویت خواهد کرد.

نورنیوز