چرا چین نمی تواند در مناقشه اوکراین میانجیگری کند؟

 شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین، روز بیست و ششم ماه آوریل با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، تلفنی گفت وگو کرده است. رئیس جمهوری چین برای نخستین بار بود که پس از حمله روسیه به اوکراین که ماه فوریه سال گذشته آغار شده با ولادیمیر زلنسکی تلفنی گفت وگو کرده است.

رئیس جمهوری چین در این گفت وگوی تلفنی با اشاره به اینکه: «تمام تلاش خود را برای آتش بس فوری و بازگرداندن صلح انجام خواهم داد» برای میانجیگری صلح تمایل نشان داده است. رئیس جمهور چین همچنین در این گفت وگو اعلام کرد، در نظر دارد که نماینده ویژه دولت چین را به اوکراین اعزام کند. اما با این حال نمی توان به تمایل چین برای صلح اعتماد کرد. چرا که چین همیشه در این جنگ تجاوز گرانه در کنار روسیه ایستاده و هیچ نیتی برای دستیابی به صلح عادلانه نداشته است. البته دولت زلنسکی هم به خوبی از این موضوع آگاه است. بنابراین به نظر می رسد پاسخ مثبت رئیس جمهوری اوکراین به گفت وگوی تلفنی رئیس جمهوری چین برای جلوگیری یا کاهش حمایت تسلیحاتی چین از روسیه صورت گرفته است.

چین اواخر ماه فوریه سندی از پیشنهادهای صلح خود را متشکل از دوازده مورد منتشر کرد. بدیهی است که درخواست آتش بس از هر دو طرف بدون انتقاد از حمله یک جانبه روسیه، اقدامی ریاکارانه است. بنابراین نباید فراموش کنیم که خروج نیروهای روسیه از پیش نیازهای صلح خواهد بود. رئیس جمهوری چین ماه مارس به مسکو سفر و با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه دیدار و گفت وگو کرد. این دیدار بلافاصله پس از آن صورت گرفت که دادگاه بین المللی کیفری (‌ICC) حکم بازداشت ولادیمیر پوتین را به ظن جنایت جنگی صادر کرد. در این میان روز هیجدهم ماه آوریل وزیران دفاع چین و روسیه در مسکو دیدار و بر سر گسترش همکاری های نظامی به توافق رسیدند.

گذشته از اینها، چین در حالی که کشورهای غربی روسیه را تحریم کردند، حجم زیادی از نفت این کشور را خریداری کرده است. همچنین چین برای حمایت از توانایی های نظامی روسیه برای ادامه جنگ با اوکراین، کالاهایی با کاربرد دوگانه مانند قطعات الکترونیکی را در اختیار این کشور قرار داده است. بر اساس گزارش ها، مهمات ساخت چین نیز در جنگ علیه اوکراین استفاده شده است. رئیس جمهوری اوکراین از رئیس جمهوری چین خواست تا به همکاری نظامی با روسیه پایان دهد. رئیس جمهوری اوکراین همچنین به رئیس جمهوری چین گفت: «هیچ صلحی با اشغال سرزمین دیگر کشورها حاصل نخواهد شد.» افزون بر این، رئیس جمهوری اوکراین در این گفت وگوی تلفنی محاکمه جنایات جنگی روسیه را خواستار شده است. 

با توجه به وضعیتی که هم اکنون در جنگ اوکراین حکمفرماست، تنها مسیر یافتن صلح عادلانه منزوی کردن روسیه به لحاظ اقتصادی و نظامی است. در این میان لازم است که جامعه بین الملل نیز به طور قاطعانه از ضد حمله گسترده اوکراین که در‌‌ آینده نزدیک صورت خواهد گرفت، حمایت کند.

منبع: سانکی