جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
امروز قیمت دلار یک کانال بالا رفت. روز گذشته بازار در واکنش به خبر استیضاح وزیر صمت در کانال ۵۴ هزار تومانی توقف کرد. اما امروز با افزایش نزدیک به هزار تومانی، با قیمت ۵۵ هزار و ۵۳۱ تومان معامله شد.
این در حالی است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز ، طرح مالیات بر سوداگری و سفته بازی را بررسی کردند و ماده ۱۲ این طرح را به تصویب رساندند. بر اساس ماده ۱۲ این طرح، انتقال املاک با انواع کاربری، انواع خودرو سواری، انواع طلا، نقره و جواهرات و انواع ارز و انواع رمز پول مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شود.
مالیات بر عایدی سرمایه که به مالیات ثروتمندان معروف است، نوعی از مالیات محسوب می‌شود که بر سود ناشی از انتقال اموال غیرمولد اعمال می‌شود. در این نوع مالیات، افراد از سود ناشی از فروش سرمایه و مایملک خود مالیات پرداخت می‌کنند.
در شرایطی که قیمت دلار در بازار آزاد محدوده ۵۵ هزار تومانی را رد کرده و حساسیت عمومی نسبت به این موضوع بالاست، طرح موضوع مالیات و دریافت مالیات جدید نمی‌تواند به مذاق جامعه خوش بیاید.
این طرح که در سوم تیرماه ۱۳۹۹ در مجلس یازدهم اعلام وصول شده است و در سال‌های بعد از آن با اصلاحاتی همراه بود امروز ماده ۱۲ آن به تصویب رسید.
در همین راستا میثم رادپور، تحلیلگر اقتصادی با اشاره به اینکه اجرای طرح مالیات بر عایدی نشانه سیاست مالی انقباضی دولت است به تجارت‌نیوز گفت: «این نوع مالیات جدید نیست. علاوه بر آن دولت‌‌ها وقتی به هر دلیلی مالیات را بالا می‌برند به معنی نیاز به افزایش سطح درآمدی دولت است.»
وی درباره اثر دریافت این نوع مالیات بر بازارهای مالی توضیح داد: «این موضوع می‌تواند به کمتر شدن رونق کسب و کارها منجر شود. وقتی دولت سیاست‌های مالی انقباضی را در پیش می‌گیرد، همانند سیاست‌های پولی انقباضی، اقتصاد از تب و تاب می‌افتد.»
این تحلیلگر اقتصادی با تاکید بر اینکه هر چقدر دریافت مالیات تنوع بیشتری بگیرد انگیزه برای کسب و کار کمتر می‌شود خاطر نشان کرد: «اگر تورم ۵۰ درصدی را قبول کنیم دولت در تلاش است از هر راهی برای تامین مالی استفاده کند. این در حالی است که باید دقت داشت به سادگی نمی‌توان با افزایش مالیات، درآمد بیشتری به دست آورد.»
وی افزود: «اگر فرار مالیاتی را لحاظ نکنیم، همه نیز مالیاتشان را بدهند، اما این سیاست مالی انقباضی باعث می‌شود کاسبی‌ها کمتر شود و درآمد کمتری نیز عاید دولت خواهد شد.»
وی با اشاره به تورم ۵۰ درصدی و ابراز نگرانی نسبت به این موضوع گفت: «ایجاد طرح‌هایی مانند مولد‌سازی دارایی‌های دولت یا مالیات‌های متنوع به دلیل تامین کسری بودجه و یارانه‌هاست.»
رادپور با اشاره به اینکه موضوع مالیات برعایدی سرمایه مربوط به امسال نیست خاطرنشان کرد: «دولت در روندی افتاده که به طور دائم با کسری بودجه‌های بزرگتری مواجه می‌شود. پول بیشتری مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد و انتهای این روند نیز چاپ پول است.»
وی گفت: «به تصور من این مالیات نه تنها کمکی به اقتصاد نمی‌کند بلکه کار را بدتر نیز می‌کند. زیرا تولید این کشور به خاطر ریسک‌های غیرتجاری که به طور مداوم از سوی دولت به کسب‌وکارها تحمیل می‌کند به کمترین حد خود رسیده است. این در حالی است که تولید و خلق ارزش اصلی‌ترین مولفه رشد هر کشوری است.»
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: «مشخصا مشکلات کشور به دلیل کاهش تولید است. اینکه امروز شما کمتر مصرف می‌کنید به دلیل این است که کمتر تولید می‌شود. علاوه بر اینکه خلق ارزشی نمی‌شود، ارزش بسیاری نیز از دست رفته است.»
وی از تعبیر «راه‌های فرعی برای مالیات بر عایدی» استفاده کرد و گفت: «به دنبال راه‌های فرعی برای مساله بزرگمان هستیم و مساله بزرگمان با این راهکارهای بی‌تاثیر حل نمی‌شود.»
این تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به اینکه جایگزین دولت برای عدم دریافت مالیات چیست؟ گفت: «این شیوه مالیات‌ستانی راه‌حلی نیست که دولت بتواند با دریافت آن کسری بودجه‌اش را حل کند. بی‌انگیزگی صاحبان کسب و کار، خود باعث کاهش درآمد مشمول مالیات می‌شود. زیرا با وجودی که نرخ مالیات بالاتر رفته، اما مالیات کمتری دست دولت را می‌گیرد.»
وی در ادامه افزود: «در چنین محیط پرریسکی و با وجود تلاطمات بازار، فکر نمی‌کنم گرفتن مالیات بر عایدی اثر مثبتی بر شرایط حال حاضر داشته باشد و راه حل موثری باشد. کما اینکه باید توجه داشت در ۱۸ سال گذشته امکانات بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز دقیقا صفر بوده است.»
رادپور بیان کرد: «در دوره‌های پرنوسان ارزی قرار داریم. دولت برای کنترل قیمت‌ها اقداماتی انجام می‌دهد که به شدت تبعات این دوران را بدتر می‌کند.»
وی در پایان با اشاره به اینکه تصوری وجود دارد که دولت با برخی اقدامات می‌تواند معجزه کند، تاکید کرد: «اخذ مالیات جدید با مشکلات جاری کشور همخوانی ندارد و حتی احتمال اینکه مشکلی هم ایجاد کند، هست. این محیط به اندازه کافی ریسکی است حالا حاشیه سود نیز کم شود. آیا می‌تواند برای فضای کسب و کار موثر باشد؟»
علاوه بر اظهارنظر کارشناسان، موضوع مالیات بر عایدی از سوی بازیگران بازار ارز شوخی محسوب می‌شد. امروز معامله‌گران به طعنه از تعبیر فیک برای این خبر استفاده کردند. آنها می‌گفتند وقتی استیضاح وزیر و برکناری مدیرکل نمی‌تواند قیمت دلار را کنترل کند، مالیات بر سرمایه هیچ‌کاره است.
معامله‌گران می‌گویند سهمیه دلاری صرافی‌ها قطع شده و عرضه دلار در بازار بسیار محدود شده است. این موضوع باعث پرش‌های قیمتی دلار از روز چهارشنبه ۶ اردیبهشت شده است.
امروز قیمت دلار در بازارهای مجاور نیز سیگنال افزایش قیمت به دلار تهران دادند. دلار هرات و سلیمانیه هر کدام یک کانال بالا رفتند. دلار سلیمانیه با قیمت ۵۵ هزار تومان معامله شد. دلار هرات نیز با قیمت ۵۵ هزار و ۶۲۰ تومان معامله شد.
امروز درهم امارات در بازار آزاد بیش از ۳۰۰ تومان رشد قیمت داشت. این اسکناس با قیمت ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار معامله شد.