دوشنبه ۰۳ دی ۱۴۰۳
بازدید:۱۳۱۹
در روز چهارشنبه گذشته، یک تخته سنگ ۵۲ کیلویی که بر روی آن ده فرمان حضرت موسی به خط عبری باستانی (پالئو-عبری) حک شده بود، در یک حراجی ساتبیز با قیمت شگفت‌انگیز ۵ میلیون دلار (معادل ۴٫۸ میلیون یورو) به فروش رفت. این قیمت، به‌طور قابل توجهی بیشتر از پیش‌بینی‌های اولیه حراجی (بین ۱ تا ۲ میلیون دلار) بود.به گزارش صدآنلاین، این لوح سنگی که به دوره‌ای بین سال‌های ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلادی تعلق دارد، تنها نمونه کامل از نوع خود است که حکاکی‌های ده فرمان حضرت موسی را در خود دارد. این اثر تاریخی در سال ۱۹۱۳ میلادی در جریان حفاری‌های راه‌آهن در سواحل جنوبی اسرائیل کشف شد. در ابتدا، هیچ‌کس متوجه ارزش تاریخی آن نشد و حتی از آن به‌عنوان سنگ‌فرش استفاده می‌شد، به طوری که حکاکی‌ها به سمت پایین قرار داشت.
تاریخچه کشف و انتقال
این لوح در سال ۱۹۴۳ توسط یعقوب کاپلان دوباره کشف شد و ارزش تاریخی آن آشکار شد. کاپلان یافته‌های خود را در سال ۱۹۴۷ در نشریه Bulletin of the Jewish Palestine Exploration Society منتشر کرد. پس از آن، لوح چندین بار دست به دست شد تا به دلالان آثار عتیقه اسرائیلی رسید و در نهایت در موزه Living Torah در بروکلین قرار گرفت. در سال ۲۰۱۶، این لوح توسط کلکسیونی به نام میچل اس. کاپل با قیمت ۸۵۰ هزار دلار خریداری شد و در نهایت تصمیم به حراج آن گرفته شد.
تفاوت‌های نسخه موجود با نسخه‌های دیگر
این لوح نه تنها از نظر تاریخی ارزشمند است، بلکه نگارش حک شده روی آن نیز مشابه ده فرمانی است که در سنت‌های یهودی و مسیحی شناخته شده‌اند، اما چند تفاوت قابل توجه در آن وجود دارد. به عنوان مثال، فرمان سوم در این نسخه حذف شده و به جای آن دستوری خاص برای سامریان قرار داده شده است که آنها را دعوت می‌کند تا در کوه جرزیم عبادت کنند. این کوه امروزه در نزدیکی نابلس در کرانه باختری قرار دارد و مکانی مقدس برای مردم سامری است.
اهمیت تاریخی و فرهنگی
حراج ساتبیز در توضیحات خود درباره این اثر تاریخی بیان کرده است: «این اثر، پیوندی ملموس با باورهای باستانی است که به‌طور عمیقی سنت‌های مذهبی و فرهنگی جهانی را شکل داده است و به عنوان یک گواه نادر از تاریخ عمل می‌کند.» این عبارت نشان‌دهنده اهمیت تاریخی و فرهنگی این لوح است که در تاریخچه دین‌های یهودیت و مسیحیت نقش بسزایی داشته است.
اصالت لوح و بحث‌های پیرامون آن
با وجود اهمیت تاریخی و مذهبی این لوح، اصالت آن همچنان مورد بحث و بررسی کارشناسان قرار دارد، که این موضوع برای آثار باستانی چنین ارزشمندی امری طبیعی و رایج است. با این حال، تخمین‌ها و رقابت‌های شدید در حراج اخیر، نشان‌دهنده علاقه بسیار زیاد به این اثر تاریخی نادر است.
آینده لوح
طبق گزارش حراجی ساتبیز، خریدار ناشناس که این اثر را به قیمت ۵ میلیون دلار خریداری کرده است، قصد دارد آن را به یک مؤسسه اسرائیلی اهدا کرده و برای نمایش عمومی در معرض دید عموم قرار دهد. این اقدام می‌تواند باعث بهره‌برداری بیشتر از این اثر تاریخی در زمینه‌های فرهنگی و آموزشی شود.
این لوح کمیاب ده فرمان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار باستانی و مذهبی شناخته می‌شود که در طی قرن‌ها از ارزش و اهمیت بسیاری برخوردار بوده و اکنون در معرض توجه بیشتر مردم و محققان قرار خواهد گرفت.