آیا پایان جنگ اوکراین نزدیک است؟

به گزارش صد آنلاین، این روزنامه در مطلبی به قلم راجان مِنون استاد روابط بین المللی در مدرسه پاول نیویورک و کارشناس ارشد موسسه تحقیقات صلح و جنگ سالتزمن در دانشگاه کلمبیا نوشت: با گذشت سه سال از جنگ اوکراین، این جنگ وارد مرحله ای می شود که می تواند فاز پایانی آن باشد و پایان این جنگ بیش از هر زمان دیگری محتمل به نظر می رسد.

این گزارش افزود: اوکراین از تابستان گذشته به تدریج دچار ضعف و پسروی شده است، ارتش این کشور با کمبود فزاینده و شدید سرباز مواجه است و روسیه تا این لحظه از سال جاری شش برابر بیشتر از کل سال ۲۰۲۳ دستاورد داشته است.

ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین بعد از وعده اولیه خود درباره این که اجازه نمی دهد خاک این کشور به دست روسیه بیفتد به تازگی تصدیق کرد که ارتش اوکراین اکنون فاقد قدرت آزاد کردن همه اراضی اشغال شده از سوی روسیه است و ایده به تعویق انداختن این هدف به ازای عضویت در ناتو را مطرح کرد.

نظرسنجی گالوپ به تازگی نشان داد که حدود ۵۲ درصد از اوکراینی ها از پایان سریع و قابل مذاکره برای این جنگ حمایت می کنند. سال گذشته تنها ۲۷ درصد اوکراینی ها این نظر را داشتند.

نیویورک تایمز نوشت: اوکراینی ها از جنگ خسته شده اند اما روسیه نیز مشکلاتی دارد. اوکراین و متحدانش برآورد می کنند که شمار کشته ها و زخمی های ارتش روسیه ممکن است حدود ۷۰۰ هزار نفر باشد و آمار نشان می دهد که بیش از ۱۴ هزار قطعات تجهیزات نظامی روسیه ممکن است در این جنگ منهدم شده باشند. تلفاتی که وزارت دفاع انگلیس آن را به طور میانگین در نیمه نخست ماه نوامبر حدود ۱۵۰۰ نفر در روز برآورد کرده و نابودی تسلیحات در این مقیاس را نمی توان تا زمان نامحدود ادامه داد.

این روزنامه در ادامه مدعی شد که اقتصاد روسیه نیز نشانه های فشار را بروز داده است. بانک مرکزی روسیه کاهش شدید نرخ رشد اقتصادی را در سال آینده پیش بینی کرد. بانک مرکزی روسیه تورم را ۸.۵۴ درصد برآورد و نرخ بهره بانکی را در ماه اکتبر (مهر) ۲۱ درصد تعیین کرده است اما نظرسنجی های خصوصی نشان می دهد که این نرخ ممکن است دستکم دو برابر باشد. در پایان ماه نوامبر (آذر) ارزش روبل روسیه به پایین ترین سطح از مارس ۲۰۲۲ رسید. هزینه مواد غذایی اولیه نیز افزایش یافته و برخی از فروشگاه نیز برای جلوگیری از سرقت، بسته های کره را در کابینت های قفل دار انبار کرده اند.

این گزارش افزود: بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید توجه همه را به خود جلب کرده است. وی وعده داد که بسرعت جنگ اوکراین را پایان خواهد داد. ترامپ می تواند در صورت خودداری پوتین برای مذاکره کمک به اوکراین را افزایش دهد و اگر اوکراین موافق مذاکره نباشد این کمک ها را کاهش دهد. با این حال با این که پیشنهادهای مختلفی برای توافق به صورت علنی و مخفیانه ارائه شده است معلوم نیست که ترامپ طرح قابل اجرایی داشته باشد.

نیویورک تایمز افزود: با این وجود توافق در نهایت حاصل خواهد شد و اکنون زمان برنامه ریزی برای دوران بعد از جنگ است.

نویسنده در ادامه چهار سناریوی احتمالی درباره امنیت آینده اوکراین را تشریح کرد و نوشت:

زلنسکی خواستار عضویت در ناتو است اما این امید احتمالا تحقق نخواهد یافت. اتفاق نظر برای پذیرش عضو جدید در ناتو ضروری است و نزدیک ترین زمانی که اعضای ناتو موافق کردند اوکراین به این ائتلاف بپیوندد در سال ۲۰۰۸ بود و در آن زمان اعلام شد که این کشور در یک زمان نامشخص در آینده به این ائتلاف ملحق خواهد شد. اما این عدم قطعیت ناشی از اختلافاتی است که تا همین امروز ادامه دارد. دستکم هفت کشور ناتو مخالف ورود اوکراین به این ائتلاف هستند و یا می خواهند برای مدت نامحدود آن را به عقب بیندازند. از جمله این کشورها آمریکا است و مشاوران ترامپ گفته اند عضویت کی یف در ناتو روی میز مذاکره نیست.

از سوی دیگر ائتلافی از کشورها خواستار حمایت از اوکراین هستند اما مشکل اینجاست که اوکراین، آمریکا را به عنوان ضامن می خواهد و ناتو را اساسا تضمینی از سوی آمریکا برای محافظت از خود می داند و به کشور ائتلافی دیگری بدون تقویت نیروها و سلاح های آمریکایی توجهی ندارد. ترامپ نه تنها به دنبال پایان دادن به جنگ اوکراین بدون هیچ وعده ای برای حفاظت از این کشور است بلکه تعهدات امنیتی آمریکا را در اروپا به طور کلی کاهش داده است و بعید است به دنبال توافقات امنیتی جدیدی باشد.

اظهارات ترامپ و افرادی که وی برای مناصب کلیدی در سیاست خارجی و امنیت ملی برگزیده است نشان می دهد که قدرت نظامی آمریکا به شکل فزاینده به سمت آسیا اقیانوسیه و برای مقابله با چین متمرکز خواهد بود. گذشته از این به دلایل ساده جغرافیایی امنیت اوکراین بیش از آمریکایی ها برای اروپایی ها مهم است بنابراین پیش بینی این که نقش نظامی آمریکا در اروپا کاهش یابد یا اروپایی ها فشار دفاع از خود را تحمل کنند و مسوولیت حفاظت از اوکراین را برعهده بگیرند، سنجیده است.

برخی از کشورهای اروپایی درباره احتمال استقرار نیروهای خود در دوران بعد از جنگ در اوکراین مذاکره کرده اند. هفته گذشته امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه تاکید کرد که اروپا باید برای دفاع از خود اقدامات بیشتری انجام دهد. وی با دونالد توسک رئیس جمهوری لهستان دیدار کرد تا درباره اعزام نیروهای اروپایی به اوکراین بعد از صلح در این کشور رایزنی کند. توسک سپس گفت که کشورش حتی بعد از آتش بس چنین برنامه ای برای چنین اقداماتی نخواهد داشت. به طور کلی مذاکراتی درباره ضمانت های امنیتی اروپایی ها وجود دارد اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است.

مدل احتمالی دیگر، بی طرفی مسلحانه است که دستکم گزینه مطلوبی برای اوکراین نیست. این الگو از روسیه می خواهد متعهد شود به اوکراین حمله نکند و اوکراین هم بایدن عضویت در ناتو و اعزام نیروهای خارجی و مهمات به خاک خود را نادیده بگیرد. بی طرفی مسلحانه، اوکراین را در مقایسه با سایر راه حل ها آسیب پذیرتر خواهد کرد اما ممکن است نتیجه قابل دسترس تری باشد. پوتین گفته بی طرفی برای روابط خوب همسایگی ضروری است. شاید تصور روابط خوب همسایگی در هر شرایطی دشوار باشد، اما موفقیت های قابل توجه روسیه در میدان نبرد، به ویژه در چند ماه گذشته، به این معنی است که پوتین می تواند معامله سختی را انجام دهد.

در صورتی که بی طرفی مسلحانه به نتیجه برسد، اوکراین ممکن است نتواند به وعده روسیه برای خودداری از تعدی به این کشور تکیه کند و باید امنیت خود را به حداکثر برساند. اوکراین می تواند با هر گونه محدودیتی در اندازه ارتش خود مخالفت کند. این چیزی بود که روسیه در سال ۲۰۲۲ بر آن تاکید کرد و شکست خورد. این کشور همچنین می تواند بر سلاح های قراردادی که می تواند خریداری کند یا آنها را بسازد تاکید کند.

کشورهای اروپایی که تاکنون به سربازان اوکراینی آموزش داده و در زمینه صنایع دفاعی این کشور سرمایه گذاری کرده اند می توانند در هر دو جبهه نقش بیشتری ایفا کنند. اوکراین نشان داده که یک دشمن قدرتمند است و اگر ارتش با تجربه و آزمایش شده آن بتواند قوی تر و مجهزتر شود، روسیه باید آماده مقابله با دشمن قدرتمندری شود.

نیویورک تایمز نوشت: با گذشت بیش از ۱۰۰۰ روز جنگ که به کشته شدن هزاران نفر، آوارگی میلون ها نفر و تخریب بخش های بزرگی از اوکراین منجر شده است، ممکن است پایان جنگ نزدیک باشد اما برای تحقق صلحی پایدار به جای توقف موقت آن -که ممکن است برای گروه بندی دوباره و حملات مجدد روسیه کفایت کند-، این ها سناریوهای احتمالی بعد از جنگ هستند.

منبع : همشهری آنلاین