از خواص آزبست میتوان به انعطافپذیری زیاد و مقاومت شیمیایی، حرارتی و الکتریکی بالا اشاره کرد که آن را به یک ماده به ظاهر ایدهآل تبدیل میکند. با این حال، شواهد علمی نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض آزبست را با چندین نوع سرطان و همچنین آزبستوز مرتبط میکند. مورد آزبست نشان میدهد که چگونه برخی از مصالح ساختمانی میتوانند به طور ناگهانی یا به علت تأثیرات منفیشان به خاطرهای دور تبدیل شوند. علاوه بر اثرات آن بر سلامتی، کارشناسان خواستار کاهش استفاده از آنها یا سبزتر کردن روشهای ساخت هستند.
در این گزارش به بررسی این مواد و خطرات آنها میپردازیم.
خطرات بهداشتی
علاوه بر آزبست، مواد دیگری نیز وجود دارند که میتوانند باعث مسمومیت و بیماری شوند و برخی کشورها قبلاً قوانین سختگیرانهتری در مورد استفاده از آنها ایجاد کردهاند.
رنگ بر پایه سرب: سرب عنصری است که برای تسریع خشک شدن، افزایش دوام و مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی به رنگ اضافه میشود. اگرچه در برخی کشورها مجاز است اما میتواند باعث آسیب شدید به سیستم عصبی، کلیهها و همچنین تاخیر در رشد در کودکان شود.
فرمالدئید: گازی بی رنگ با بوی قوی، مشخص و بسیار قابل اشتعال، در رزینهای ام دی اف، تخته خرده چوب و همچنین در بسیاری از صنایع دیگر وجود دارد. فرمالدئید میتواند باعث تحریک پوست، چشم، بینی و گلو شود و باعث ایجاد برخی از انواع سرطان شود.
پیویسی: به طور گسترده در لولههای آب استفاده میشود و میتواند مواد شیمیایی بسیار سمی را هنگام سوختن آزاد کند.
مواد عایق سنتی: به عنوان مثال، پشم شیشه و پشم معدنی میتوانند خطراتی برای سلامتی داشته باشند، مانند تحریک پوست و سیستم تنفسی و آلودگی هوای داخل ساختمان. علاوه بر این، مطالعاتی وجود دارد که استنشاق فایبرگلاس را با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه نیز مرتبط میکند.
خطرات زیست محیطی
چسبها و سیلانتهای شیمیایی: علاوه بر تاثیرات منفی بر کیفیت هوای داخل ساختمان و سلامت انسان، چسبها و درزگیرهای مبتنی بر مواد شیمیایی میتوانند اثرات زیست محیطی قابل توجهی مانند انتشار آلایندههای هوا و حتی آلودگی آب در طول فرآیند تولید خود داشته باشند. از آنجا که آنها به طور کلی مبتنی بر نفت هستند به کاهش منابع طبیعی و تخریب محیطزیست نیز کمک میکنند.
زونا آسفالتی: توفال آسفالتی مبتنی بر نفت- منبع تجدیدناپذیر- به دلیل هزینه کم و عملکرد مناسب به طور گسترده در مناطق خاصی استفاده میشود. با این حال، آنها علاوه بر تشکیل جزایر شهری به دلیل جذب بالای انرژی خورشیدی، چندین اثر منفی زیست محیطی نیز دارند.
پلاستیکهای تقویت شده با فایبر گلاس: این مواد در کاشیها، پانلهای تزئینی، سیستمهای عایق حرارتی و الکتریکی استفاده میشود. تولید این مواد شامل استفاده از مواد شیمیایی زیادی است که بخار و گرد و غبار بسیار سمی را آزاد میکند.
فلزات غیر قابل بازیافت: تولید فولاد، انرژی َبر است و به میزان قابل توجهی در انتشار گازهای گلخانهای و تغییرات آب و هوایی کمک میکند. در حالی که فولاد در حال حاضر به طور گسترده بازیافت میشود اما برخی از فلزات وجود دارند که بازیافت آنها دشواراست.علاوه بر این، هنگامی که فلزات به مواد دیگری مانند چسب، رنگ، یا پوشش مواد دیگر آلوده شود، میتواند فرآیند را دشوارتر و حتی گاهی غیرممکن کند. بنابراین توجه به طبقهبندی و مقصد صحیح فولاد مورد بازیافت و همچنین پرهیز از استفاده از عناصری که میتوانند فرآیند را دشوارتر و پرهزینهتر کنند، ضروری است.
بتن: این ماده اثرات زیست محیطی از جمله هزینههای گزاف انرژی، انتشار گاز، بازیافت، مصرف بالای آب و مواد اولیه را به دنبال دارد. اگرچه تصور جهانی کاملاً بدون بتن تقریباً غیرممکن است، اما به احتمال بسیار زیاد باید به روشهایی فکر کنیم که تولید بتن را پایدارتر کنیم. این ممکن است مستلزم دوام بیشتر آن یا تغییر برخی از اجزای آن برای بهبود ردپای اکولوژیکی آن باشد.
اگرچه صنعت ساختوساز تأثیر بسیار بالایی بر محیطزیست و حتی سلامت مردم دارد اما معماران نقش مهمی را در جستجوی تعیین مصالح زیستمحیطیتر و ایمنتر برای مردم ایفا میکنند و محیط ساختهشده را برای تبدیل شدن به عامل تغییر مثبت شکل میدهند. علاوه بر این، طراحان میتوانند از روشها و مواد پایدارتر حمایت کنند و جامعه را به طور کلی در مورد خطرات آنها و مزایای مواد طبیعی یا کم تأثیر برای محیط زیست و سلامت ما آموزش دهند.