جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
از آغاز سال ۱۴۰۲ تاکنون اظهارات مختلفی در رابطه با افزایش مصرف بنزین کشور مطرح شد. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، میانگین مصرف روزانه بنزین کشور از ابتدای سال ۱۴۰۲ (یکم تا دوازدهم فروردین‌ماه) را ۱۱۵ میلیون لیتر و ۶۰۰ هزار لیتر اعلام کرد.
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران کشور، نیز اعلام کرد که ایران در بین کشورهای جهان به رتبه هفتم از لحاظ مصرف روزانه بنزین رسیده است. حتی گمانه‌زنی‌ها مجموع این اظهارات را مقدمه‌ای برای افزایش قیمت بنزین دانستند که البته بارها هم از سوی مقامات رسمی تکذیب شد.
به هر ترتیب انگشت اتهام دولت مردم را نشان می‌دهد. در حالی که افزایش مصرف بنزین و ترددها در ایام نوروز روندی کاملا طبیعی است و متولیان باید چنین شرایطی را پیش‌بینی می‌کردند.
از طرف دیگر، به دلایل نامشخص گویا توجهی به فرسودگی خودروها و میزان مصرف آن‌ها در بنزین نمی‌شود. در حالی که محمد مشهدی‌شریف، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو، امروز به ایلنا گفت: اگر خودروهای فرسوده از مدار خارج شوند، حداقل ۳۳ میلیون لیتر صرفه‌جویی می‌شود.
او تشریح کرد: یعنی اگر مدیریت در این زمینه انجام شود نه تنها این میزان سوخت ذخیره و یا صادر می‌شود، بلکه می‌توان روی ارزآوری آن نیز حساب باز کرد.
با این حال به نظر می‌رسد توجهی به دیگر عوامل تاثیرگذار در افزایش مصرف بنزین نمی‌شود و طبق معمول مردم در صدر لیست مقصرها هستند.
اما برخی افزایش قیمت بنزین را کلید راهگشای حل این مشکل می‌دانند. حال باید دید آیا این سیاست واقعا می‌تواند به صرفه‌جویی در این زمینه کمک کند یا خیر؟
علی بختیار، نماینده ادوار مجلس، درباره احتمال افزایش قیمت بنزین با توجه به مصرف بی‌رویه بنزین به تجارت‌نیوز گفت: در بودجه سال ۱۴۰۲ منبعی برای افزایش قیمت بنزین در نظر گرفته نشده است.
وی ادامه داد: بنابراین بعید است مجلس در رابطه با این موضوع تصمیمی بگیرد. دولت نیز نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن درآمدها در بودجه ۱۴۰۲ و نظر مجلس در این زمینه اقدامی کند.
بختیار افزود: درسال ۹۸ تصمیم افزایش یکباره قیمت بنزین با مصوبه سران قوا گرفته شد. تبعات این تصمیم برای جامعه مضر بود و افزایش نقدینگی، تورم و کاهش رشد اقتصادی را برای جامعه رقم زد.
او توضیح داد: افزایش شاخص‌های اقتصادی کلان تنها زندگی مردم عادی را تحت تاثیر قرار داد. چراکه رابطه مستقیمی میان افزایش قیمت بنزین و افزایش تورم و ارز وجود دارد.
بختیار عنوان کرد: بهترین راهکار برای مدیریت مصرف فعلی بنزین افزایش تدریجی قیمت است. همان کاری که در برنامه دوم و سوم توسعه انجام شد. در برنامه دوم توسعه رشد سالانه ۲۰ درصد و در برنامه سوم توسعه ۱۰ درصد در نظر گرفته شد.
او توضیح داد: استفاده از این شیوه باعث شد ناترازی شکاف قیمتی بین فوب خلیج فارس و داخل کشور پوشانده شود. مدل‌های اقتصادی نیز استفاده از چنین شیوه‌ای را توصیه می‌کنند.
بختیار گفت: در حال حاضر کشور قاچاق گازوئیل بیش از بنزین در کشور وجود دارد، چرا که قیمت این محصول ارزان است. نگهداشت اجباری قیمت بنزین در نرخ کنونی ممکن نیست و افزایش آن امری اجتناب‌ناپذیر است. با این حساب چه بسا بهتر است که قیمت به تدریج اضافه شود.
به نظر می‌رسد افزایش مصرف بنزین در کشور همواره رو به افزایش است. حتی وزیر نفت بارها از احتمال اینکه ایران به یکی از واردکنندگان این محصول تبدیل شود سخن گفته بود. در حال حاضر نیز شاهد اظهارات متولیان درباره افزایش مصرف هستیم. بنابراین گویا افزایش قیمت امری اجتناب‌ناپذیر است. بنابراین چه بسا که اگر قرار است چنین اتفاقی رخ دهد به صورت تدریجی باشد.