چهارشنبه ۰۴ مهر ۱۴۰۳
الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان در آخرین سخنرانی خود در اولین جلسه مجلس ملی هفتم این کشور، اظهارات تند متعددی را علیه ارمنستان بیان کرد که نشان دهنده نیات واقعی اوست.
وی حامی برقراری صلح نیست، بلکه هدف وی آماده شدن برای دور بعدی اقدامات نظامی در جنوب ارمنستان است. سخنان او درباره ارمنستان و سیاست بین‌الملل تنها ثابت می‌کند که علی‌اف و رژیمش به جای جست‌وجوی راه‌حل‌های صلح‌آمیز، در حال افزایش قدرت نظامی، لفاظی‌های تهاجمی و بی‌ثبات کردن منطقه هستند.
تهدید و اتهام: بدخواهی در ارمنستان یا تحریک از جانب آذربایجان؟
علی اف آشکارا ارمنستان را به "روانشیسم" یا تلاش برای انتقام گیری متهم و استدلال می کند که نه تنها نیروهای مخالف دولت، بلکه خود دولت ارمنستان نیز آرزوی انتقام گرفتن از نتایج جنگ دوم قراباغ را دارد.
این ادعاها در حالی مطرح می شود که دولت ارمنستان بارها خواستار صلح با باکو شده، به طور داوطلبانه روستاهایی در منطقه تاووش را به باکو بازپس داده که نتیجه آن اعتراض و ناآرامی های طولانی مدت خیابانی در ارمنستان بود. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان طی حضور در سازمان ملل در نیویورک نیز خواستار بهره گیری از فرصت های همکاری منطقه ای به جای درگیری شده و هفته قبل حتی ایده خرید گاز از باکو را مطرح کرد.
اما ظاهرا این رویه مسالمت آمیز دولت ارمنستان باعث سوءبرداشت و خطای محاسباتی علیف شده و وی که به خاطر این موضع گیری ها دولت ارمنستان را در موضع ضعف تصور می کند، باز به تهدید و درشت گویی روی آورده تا ثبات قفقاز جنوبی را به خواست انگلیس و اسرائیل و ترکیه یک بار دیگر تهدید کند! به خصوص که مانند سال ۲۰۲۰ خلاء ناشی از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جنگ اوکراین و وحشی گری صهیونیست ها در فلسطین و لبنان در او این توهم را ایجاد کرده که احتمالا فرصت تاریخی دیگری برای دست درازی به جنوب ارمنستان و ایجاد کریدور جعلی زنگزور با هدف ایجاد جهان به هم پیوسته خیالی ترک و سپس ناتوی ترکی و اجرای اوامر رئیس سازمان جاسوسی انگلیس MI6 در سفر به باکو فراهم شده است. رئیس MI6 در سفر خود به باکو از تشدید همکاری های اطلاعاتی و امنیتی میان کشورهای قفقاز و آسیای مرکزی به سبکی مشابه با ۵ چشم یا 5eyes که میان ۵ کشور آنگلوساکسون وجود دارد، حمایت کرده بود!
علیف مدعی است سیاست ارمنستان "تصویر کاملاً متضادی" از آنچه اعلام شده، به نمایش می گذارد. با این حال، در پس این سخنان، تمایل علی اف برای توجیه اجرای برنامه های نظامی گری جدید وی و آمادگی برای تهاجم جدید نهفته است. او با متهم کردن ارمنستان به آمادگی برای تحریکات، پیشاپیش بهانه ای برای شروع اقدامات نظامی احتمالی می تراشد.
تقویت ارتش: باکو خود را برای دور جدید تجاوز آماده می کند
خود علی اف از افزایش قابل توجه قدرت نظامی باکو پس از جنگ دوم قراباغ صحبت می کند: ایجاد تشکیلات جدید در نیروهای مسلح، افزایش تعداد نیروهای ویژه و کماندوها و تقویت ارتش باکو با تجهیزات مدرن. این اقدامات فقط برای محافظت از مرزهای باکو نیست، بلکه وی به وضوح برای یک جنگ جدید آماده می شود. علی اف به جای صحبت از مذاکرات مسالمت آمیز و راه دیپلماتیک برای حل مناقشات، به قدرت نظامی پوشالی خود می بالد و استدلال می کند که «گفت‌وگو با ما به زبان باج خواهی و اولتیماتوم غیرممکن خواهد بود.»
این طنزی تاریخی است که باکو که مرتب در حال تهدید ارمنستان خواهان گفت وگو و پرهیز از درگیری است، این کشور را به باج گیری و انتقام گیری و جنگ طلبی متهم می کند.
علیف که با خرید انبوه تسلیحات از ده‌ها کشور، در دو دهه اخیر منطقه را بی ثبات کرده و آغازگر همه درگیری های منطقه بوده، خرید مختصری سلاح توسط ارمنستان از هند و فرانسه را نیز تحمل نمی کند تا به خیال خودش برای ماجراجویی های نظامی بعدی مشکل کمتری داشته باشد. در واقع این بدان معناست که باکو از گفت وگو امتناع می کند و راه اعمال زور را انتخاب کرده است.
تحریک و ایجاد ترس از نفوذ غرب
علی اف همچنین در سخنرانی خود غرب را به استفاده ابزاری از ارمنستان علیه باکو متهم کرد. به نظر می رسد این اتهامات بخشی از یک کارزار تبلیغاتی برای بی اعتبار کردن هرگونه تلاش جامعه بین المللی برای مداخله در مناقشه قفقاز و حمایت از دستیابی به راه حلی مسالمت آمیز باشد. علی اف مدعی است که کشورهای غربی در تلاش برای افزایش تنش در منطقه به ارمنستان تسلیحات می‌دهند. اما هدف واقعی از این اظهارات منحرف کردن توجه افکار عمومی از برنامه‌های تهاجمی علیف و ادامه نظامی‌سازی باکو به بهانه وجود «تهدید خارجی» است.
باکو با این نوع تبلیغات تلاش دارد تا ارمنستان به تنهایی در مذاکرات با این کشور حضور یابد تا بتواند حداکثر فشار را به آن تحمیل کرده و از ایروان تا سرحد امکان باج گیری کند. در واقع باکو با این ادبیات به دنبال کنار گذاشتن تمامی چارچوب های مذاکره با حضور کشورهای میانجی اعم از منطقه ای و فرامنطقه ای است. مساله ای که باید مورد توجه ایران باشد تا توهمات باکو و حامیانش در مورد ایجاد دالان تورانی ناتو در جنوب ارمنستان متوقف شود.
طنز ماجرا این است که باکو، علی‌رغم ادعای استقلال از غرب، مطیع کامل آمریکا و انگلیس بوده و سیاست های این کشورها برای کاهش نفوذ روسیه و ایران در قفقاز را با دقت دریافت و عملیاتی می کند. همکاری گسترده با ناتو، تمرین های نظامی مکرر تبلیغاتی با دیگر کشورها، سلطه انگلیس و آمریکا بر اقتصاد این کشور و بده بستان های گسترده خاندان علیف و همسرش با انگلیس که بخشی از آن در اسناد پاناما افشا شد و سفر مشکوک اخیر رئیس MI6 به باکو، نشان دهنده واقعیاتی تلخ در این زمینه است.
نیت واقعی: صلح نه، بلکه جنگ!
با تحلیل اظهارات علی اف مشخص می شود که هدف او حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه قفقاز نیست، بلکه هدف وی آماده سازی باکو برای دور جدیدی از تجاوز است. وی با شعار دفاع از باکو، ارتش متجاوز خود را تقویت می کند، ارمنستان را در قالب دشمنی متجاوز در داخل و خارج از کشور ترسیم می کند و بهانه ای برای تحریکات آینده خلق می کند. جنگ در قراباغ در ذهن او تمام نشده است و برای علی اف صلح در اولویت نیست.
نتیجه گیری ساده است: الهام علی اف نه برای صلح، بلکه برای جنگ آماده می شود تا دستورات اربابان انگلیسی، صهیونیست و ترکیه ای برای خفگی ژئوپلتیک ایران، کم اثر کردن کریدور شمال – جنوب ایران و مستقر کردن ناتو، صهیونیست ها، وهابی ها و تکفیری ها در بخش های گسترده تری از مرز با ایران را محقق کند. البته دوران ترکتازی های او سپری شده و وی فرصتی برای چنین اقداماتی نخواهد یافت. شرایط در ایران و جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ به کلی متفاوت است و ایران برای دفاع از منافع خود در قفقاز در برابر هیچ متجاوز متوهمی حتی یک لحظه درنگ نخواهد کرد!