جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نخستین نشست خبری خود با خبرنگاران در سال جدید، در ابتدا به تشریح عملکرد دستگاه سیاست خارجی از جمله مشکلاتی که برای جمهوری اسلامی ایران در یک سال گذشته به وجود آمد، پرداخت و سپس به پرسش های آنها پاسخ داد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره تحرکات اخیر برای پایان دادن به جنگ یمن و برقراری آتش بس پایدار در این کشور گفت: «ما همواره تاکید کرده ایم که این ملت یمن هستند که باید نسبت به آینده و حکومت کشورشان تصمیم بگیرند و کسی حق ندارد به جای ملت یمن درباره سرنوشت مردم یمن تصمیم بگیرد یا موضوعی را بر اراده سیاسی ملت یمن تحمیل کند. ما همیشه درباره پرونده یمن و همکاری با سازمان ملل نقش موثر و کمک کننده ای ایفا کرده ایم. ما همچنان در همین مسیر هستیم و هرجا نیاز به نقشی تسهیل کننده از ما درخواست شود همان طور که پیش از این عمل کردیم در گام های بعدی نیز عمل خواهیم کرد. ما امیدواریم با توجه به شرایط جدیدی که به وجود آمده است شاهد یک آتش بس پایدار مطابق با مصالح و منافع مردم یمن و مردم منطقه به دست آید.»
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ارسال هیئت فنی از ایران به عربستان سعودی نیز گفت: «روز شنبه هیئت عربستانی برای بررسی بازگشایی سفارت عربستان در تهران و سرکنسولگری عربستان در مشهد به کشورمان آمدند و انشاء الله طی چند روز آینده شاهد اعزام هیئت جمهوری اسلامی ایران به عربستان خواهیم بود تا زمینه های بازگشایی سفارت ایران در ریاض و نمایندگی ایران در جده فراهم شود.»
کنعانی همچنین به وظیفه جامعه جهانی به ویژه جامعه اسلامی درباره پرونده فلسطین اشاره کرد و گفت که کشورهای اسلامی در جهت احقاق حقه حقوق فلسطینیان وظیفه دارند و مسئول هستند و کمک به مردم مظلوم فلسطین هم حمایت از ملت مظلوم است و هم اقدامی توام با دوراندیشی برای جلوگیری از تروریسم صهیونیستی و صدور آن به خاورمیانه است. در همین رابطه شاهد گفت وگوهای تلفنی رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه کشورمان با همتایانشان بودیم تا اقدامی منسجم و هماهنگ برای پیشگیری از تجاوزات رژیم فلسطین و پیشگیری از هتک حرمت به مقدسات اسلامی از جمله حرم بیت المقدس انجام شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره زمان بازگشایی سفارتخانه های ایران و عربستان نیز گفت: «بر اساس بیانیه مشترک وزرای امور خارجه دو کشور که در پکن صادر شد، عملا روابط ایران و عربستان سعودی برقرار شده و برای فعال سازی سفارتخانه ها و کنسولگری ها نیازمند اقدامات اجرایی هستیم، بنابراین نمایندگان دو کشور به کشورهای یکدیگر عزیمت کرده اند تا هر چه سریعتر اقدامات لازم برای بازگشایی سفارتخانه و کنسولگری ها طی روزهای آینده را شاهد باشیم. با تکمیل اقدامات اجرایی ما شاهد تبادل سفیر خواهیم بود. درباره تعیین سفرا هم گام های ابتدایی صورت گرفته است و انشاء الله به زودی در این زمینه اطلاع رسانی خواهد شد.»
کنعانی سپس گفت: «همان طور که تا الآن مواجه بودیم و همه از عادی سازی روابط ایران و عربستان استقبال کردند، عادی سازی روابط ایران و عربستان می تواند بر صلح و ثبات و تبادلات جاری نه تنها میان دو کشور بلکه همه کشورهای منطقه خواهد داشت. ما گمان می کنیم فضای جدید ایران و عربستان علاوه بر مسائل دوجانبه بر روابط منطقه ای نیز تاثیرات مثبتی بگذارد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سوالی درباره سفر وزیر حمل و نقل عراق به ایران برای ساخت راه آهن شلمچه – بصره گفت: «در استمرار گفت وگوها و مذاکرات دو کشور برای تقویت همکاری های فی مابین از جمله در زمینه حمل و نقل، حجم سنگینی که در روابط اقتصادی دو کشور شاهد هستیم نیازمند توسعه و تقویت زیرساخت های متناسب با حجم روابط تجاری دو کشور است. مهمترین موضوعی که می توانیم درباره سفر وزیر حمل و نقل عراق به ایران اشاره کنم توافق به ساخت خط ریلی شلمچه به بصره به طول 32 کیلومتر است که می تواند خط ریلی دو کشور را به هم متصل کند. توافقاتی البته از قبل شده بود اما این برای اولین بار است که توافقی کاملا عملیاتی صورت گرفته و دولت عراق آنچه مربوط به خودش است، تعهداتش را پذیرفته، از جمله تامین بودجه، و همچنین تعهداتی که مربوط به طرف ایرانی است از جمله تاسیس پل بر شط العرب، جمهوری اسلامی ایران تعهدات خود را در این زمینه پذیرفته، همچنین قرار شد طرف عراقی با آزادسازی زمین های پیرامون پل این زمین ها در اختیار طرف ایرانی قرار بگیرد تا مین زدایی در این منطقه انجام بشود. امیدواریم با توجه به زمان بندی که دو طرف تعریف کرده اند، برای یک سال و نیم آینده این خط راه آهن راه اندازی شود. این خط آهن می تواند به کشورهای پیرامونی عراق از جمله اردن و ترکیه نیز وصل شود که کمک به رشد اقتصادی منطقه خواهد کرد.»
کنعانی درباره اظهارات و مواضع اخیر طرف آذربایجانی علیه ایران و حوزه قفقاز گفت: «ما هیچ نقطه جدیدی بر مواضع گذشته جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با تحولات این منطقه نداریم که بخواهیم اضافه کنیم. درباره اوضاع جئوپلتیک منطقه و حفظ مرزهای خود جمهوری اسلامی ایران بر مواضع سابق خود تاکید کرده و می کند و لازم است مشکلات موجود بر اساس گفت وگوهای دو جانبه حل و فصل شود. ما همواره از راه حل های سیاسی حمایت کرده ایم و جنگ را هیچ گاه راه حل ندانسته ایم.»
وی درباره بازگشایی سفارتخانه های ایران در بحرین و عادی سازی روابط کشورمان با منامه نیز گفت: «فضای مثبت ایجاد شده در منطقه به ویژه در ارتباط با ازسرگیری روابط ایران با عربستان بر کل منطقه تاثیر داشته است. در رابطه با بحرین نیز ما شاهد شکلگیری یک فضای مثبت هستیم. اما در اینجا مایل هستم تاکید کنم که ما به استقبال تحولات آتی نرویم و اجازه دهیم کارها در مجاری سیاسی خودش پیش برود. ما پیش از این شاهد اعزام دو هیئت به بحرین بودیم، یک هئیت برای بررسی آخرین اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در بحرین به این کشور سفر کرد که شاهد برخورد خوب توام با حسن نیت طرف بحرینی بودیم و دیگری سفر هیئت پارلمانی کشورمان به بحرین برای شرکت در نشست بین المجالس کشورهای اسلامی بودیم که در این چارچوب گفت وگوهای دو جانبه پارلمانی با طرف بحرینی انجام شد که مثبت و رو به جلو بود. در مجموع انشاء الله ما باید منتظر ابتکارات روابط دو کشور برای گسترش روابط باشیم.»
وی در ارتباط با توسعه روابط ایران با امارات متحده عربی و احتمال سفر رئیس این کشور به تهران نیز گفت: «روابط جمهوری اسلامی ایران با امارات متحده عربی روابط رو به جلویی است. به ویژه بعد از بازگشت سفیر امارات متحده به عربی به ایران ما شاهد حرکت های رو به جلویی از سوی دو کشور بودیم و هیئت هایی میان دو طرف رد و بدل شدند که به گسترش روابط هم کمک می کند. درباره سفر مقامات عالی رتبه دو کشور نیز کارها در حال انجام است و مطابق با برنامه ریزی ها انجام خواهد شد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره مذاکرات ایران و اروپا و اتفاقات نه چندان مثبتی که در روابط ایران با کشورهای اروپایی طی ماه های اخیر اتفاق افتاده است نیز گفت: «اروپا فرصت های بسیاری برای حل اختلافات داشت و می توانست گام های مهمی را برای حل بسیاری از مشکلات بردارد، اما اروپا فرصت ها را از دست داده است. اروپا می تواند اشتباهات گذشته را جبران کند و دوباره به توسعه روابط با ایران اقدام کند. این که کشورهای اروپایی تمایل به گفت وگو دارند و چنین رویکردی را انتخاب کرده اند، مثبت می دانیم و از این موضوع استقبال می کنیم. ولی دنیا فقط اروپا و امریکا نیست و اروپا هم فقط سه کشور اروپایی نیست. درباره مذاکرات هسته ای نیز باید بگویم، ما گفت وگوهای مفصلی تا کنون انجام داده ایم، پیش نویس هایی تهیه شده و آمادگی داریم برای نهایی کردن روند مذاکرات برای بازگشت به توافق، به مذاکرات برگردیم.»
کنعانی درباره تبادل زندانیان میان ایران و امریکا نیز گفت: «گام هایی انجام شد و تلاش هایی از سوی کانال مشخصی که ایفای نقش کرده در حال انجام است. ما آمادگی داریم در صورتی که مطابق با توافقات پیش برویم، در سریعترین زمان ممکن تبادل زندانیان را انجام دهیم.»
وی درباره مشکلات پیش آمده در روابط ایران با جمهوری آذربایجان که با وجود تلاش های ایران برای رفع سوء تفاهم ها شاهد مواضعی نه چندان دوستانه از سوی طرف آذربایجانی هستیم، نیز گفت: «روابط ما با جمهوری آذربایجان به عنوان کشور همسایه منطقه ای برای ما حائز اهمیت است و بر گسترش روابط با این کشور همسایه مطابق با منافع و مصالح مشترک تاکید می کنیم و تاکید داریم که اجازه ندهیم کشورهایی که به دنبال تنش و سوء استفاده از روابط دو کشور هستند، بر روابط دو کشور تاثیر بگذارند. ما تاکید داریم که اختلافات موجود نباید از تریبون ها بیان شوند. دو کشور دشمنانی دارند که نمی خواهند روابط دو کشور گسترش یابد. با وجود دشمنی هایی که وجود دارد، ما تلاش کرده ایم تنش ها را در روابط دو کشور کاهش دهیم. با این حال متاسفانه شاهد اقدامات شتاب زده و احساسی از سوی طرف آذربایجانی بودیم، اما با این وجود، دو دور گفت وگوی تلفنی میان وزیر محترم امور خارجه کشورمان با طرف آذربایجانی صورت گرفت که مثبت بود و به منظور حفظ آرامش بود و اینکه روابط به مجاری طبیعی خودش پیش برود که ما نسبت به نتایج آن خوش بین هستیم و امیدواریم روابط دو کشور به روند طبیعی خود بازگردد و اختلافات حل و فصل شوند.»
وی درباره روابط ایران و مصر و تسهیلات گردشگری که دول مصر برای اتباع جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته است نیز گفت: «ما هم این موضوع را شنیدیم. ما به طور عام از هر گونه گسترش روابط میان دو کشور از جمله میان مردم های دو کشور استقبال می کنیم. درباره سفر اتباع مصری با ایران اساسا با محدودیت و مشکلی مواجه نبوده ایم.»
کنعانی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره زمان سفر پادشاه عمان به ایران و اینکه موضوع و هدف اصلی این سفر چه خواهد بود نیز گفت: «سفر پادشاه عمان موضوعات مختلفی می تواند باشد. با توجه به روابط عمیق دو کشور، طبیعتا شامل موضوعات دوجانبه، منطقه ای و فرامنطقه ای و بین المللی می شود. زمان دقیق انجام این سفر را نمی توانم اکنون بگویم اما در زمان مناسب در این زمینه اطلاع رسانی خواهد شد.»