نزدیک به یک سده است که احساس میکنیم در ایران هیچ چیز «سر جایش» نیست. این حسی شبیه به سربردن در تاریکی است. وقتی محیط را نمیشناسیم، احساس میکنیم هرآنچه در پیرامونمان هست به اشتباه در آنجا واقع شده است تا سد راه ما شود. با همین تلقی همۀ منابع و ثروتِ در اختیار را صرف رفع غلطهای سرزمین یا جبران کوتاهی گذشتگان در انتخاب این سرزمین برای سکونت کردهایم و مترصد روزی هستیم که دشت کویر و دشت لوت را به کمک دریای خزر و خلیج فارس را به دریاچه تبدیل کنیم، کوههای البرز یا زاگرس را که مهمترین عامل خشکی میانۀ فلات است از سر راه برداریم و یا آب کارون را برای پرورش مرغابی به یزد منتقل کنیم، ابرها را بارور کنیم و آب حاصل از بارش را به جای جذب شدن در زمین، پشت سدهایی که ساختهایم در زیر آفتاب انبار کنیم...
کتاب توسعه در تاریکی (توسعه در ترازوی فرهنگ) آخرین اثر دکتر سید محمد بهشتی، استاد دانشگاه، پژوهشگر حوزه فرهنگ و معمار است.
در معرفی این کتاب به قلم نویسنده میخوانیم:
بیش از یکونیم سده است که آبادانی مهمترین دغدغۀ نظام حکمرانی و مدیریتی این سرزمین بوده و برای نزدیک به هفت دهه نیز ثروت حاصل از فروش نفت به کمک تحقق رؤیای آبادانی آمده است. علیرغم تمامی کوششها بعید میدانم امروزه کسی ایران را کشوری توسعهیافته بداند. خصوصاً اگر از خسارتهای وارده بر اثر کنش این دوران چشم نپوشیم و آنها را در ترازوی هزینه فایده بگذاریم.
بر آنم که این روند تغییر نمیکند مگر آنکه زمینه طبیعی و تاریخی و فرهنگی ایران مدنظر قرار گیرد؛ چیزی که به زعم من کاملاً مغفول مانده است. اکتفا به زمین و امتناع از زمینه مهمترین ابتلائی است که مدیران و برنامهریزان خصوصاً در هفت دهه اخبر بدان دچار شدهاند. و اگر همچنان قصد زیستن در این سرزمین را داریم، راهی نیست جز آنکه دوباره به مطالعه تجربه تاریخی زیست در این سرزمین پررمز و راز بپردازیم.
این کتاب در هفت فصل با عناوین: میراث فرهنگی، در باب اهلیت و نااهلی، میراث فرهنگی مدیریت سرزمینی در ایران، تفصیل اصول عدل و آبادانی ایران، چند نمونه از مظاهر فرهنگی، معاصر و جهانی شدن با اتکا بر درسهای میراث فرهنگی و خلاقیت و میراث فرهنگی جمع آوری شده است.
نام کتاب: توسعه در تاریکی (توسعه در ترازوی فرهنگ)
نویسنده: سیدمحمد بهشتی
قطع: رقعی
چاپ: اول
تعداد صفحات: ۴۵۰