علت اصلی سیاه شدن لثه در کودکان و بزرگسالان

رنگ لثه در هر فرد متفاوت است. لثه سیاه و دیگر تغییرات در رنگ لثه می تواند ناشی از بیماری، دارو، سیگار کشیدن و یا دیگر عوامل سبک زندگی باشد.لثه ها بافت های سختی هستند که دندان ها را در جای خود نگه می دارند. آن ها می توانند به رنگ قرمز یا صورتی ،قهوه ای یا سیاه باشند.

سلامت دهان و دندان برای سلامت عمومی ضروری است. تغییرات در رنگ لثه می تواند نشان دهنده مشکل اساسی درسلامت بدن باشد، پس فرد باید به پزشک مراجعه کند تا علت آن مشخص شود چرا که سیاه شدن لثه سلامت فرد را تهدید می کند. متاسفانه سیاهی لثه بسیار رایج است و نیاز به درمان دارند به همین منظور در این بخش به بررسی علل و درمان سیاهی لثه می پردازیم. 

علل سیاه شدن و تیرگی لثه چیست؟

کبودی :

لثه مانند هر قسمت دیگری از بدنتان می تواند صدمه ببیند. زمین خوردن، خوردن خوراکی های تیز و حتی مسواک و نخ دندان زدن غیر اصولی می تواند لثه ها را خراش دهد. کبودی روی لثه ها معمولا قرمز یا بنفش و گاهی قهوه ای تیره یا سیاه هستند. کبودی ممکن است با خون ریزی و درد خفیفی همراه باشد. 

کبودی معمولا بدون درمان پزشک خود به خود التیام می یابد .پیشرفت کبودی لثه می تواند به دلیل بیماری به نام ترمبوسیتوپنی باشد ، بیماری که باعث لخته شدن خون می شود. خونریزی بینی و لثه نیز می تواند منجر به کبودی لثه شود.برای مشخص شدن علت و درمان مناسب باید به پزشک مراجعه نمایید.

کیست خون آبه :

هنگام رشد دندان کیستی پر از مایع ایجاد می شود. گاهی اوقات ترکیب خون با مایع آن را بنفش یا سیاه نشان می دهد. در اثر ضربه یا افتادن ، کیست می ترکد و خون آبه داخل آن بیرون میریزد. 

ترکیدن کیست ها و غده ها چه در دندان های شیری و چه دائمی در کودکان هم رخ می دهد. آن ها معمولا بعد از رشد دندان رفع می شوند. اگر دندان به خودی خود رشد نکند دندانپزشک می تواند کیست را با جراحی باز کند تا دندان خارج شود. 

پرکردن دندان با مواد فلزی :

هنگام پر کردن دندان، رسوب مواد فلزی ممکن است بر روی لثه لکه ایجاد کند. آمالگام مواد فلزی مورد استفاده در پر کردن دندان است. گاهی اوقات این ذرات در ناحیه اطراف دندان پر شده قرار می گیرد و باعث لک در بافت نرم لثه می شوند. پزشک معمولا با نگاه به لثه لکه آمالگام را تشخیص می دهد. 

این مواد غیر قابل برداشت بی ضررهستند و به درمان نیاز ندارند. برای جلوگیری از سیاهی لثه از دندان پزشک بخواهید تا دفعه بعد از یک مانع لاستیکی استفاده کند. این کار دندان های شما را در طول درمان از لثه جدا می کند. 

خال گوشتی آبی رنگ:

خال گوشتی به رنگ آبی معمولا بی ضرر و گرد یا صاف است . خال های گوشتی می تواند سیاه یا آبی و شبیه کک و مک در لثه به نظر برسد. علت ایجاد خال های گوشتی آبی رنگ مشخص نیست اما اغلب در زمان کودکی و نوجوانی ایجاد می شوند و در زنان بیشتر رایج هستند.

مثل مواد پر کردن دندان ، پزشک معمولا فقط با نگاه کردن به آن می تواند خال گوشتی آبی رنگ را تشخیص دهد. آن ها به طور معمول به درمان نیاز ندارند. با این حال، اگر شکل، رنگ و یا اندازه آن شروع به تغییر کند، پزشک با نمونه برداری ، آزمایش سرطان می گیرد. 

لک سیاه : 

خال های سیاه شبیه لک ، کک و مک بی ضرر هستند و خطری ندارد. آن ها می توانند در قسمت های مختلف بدن شما از جمله لثه ظاهر شوند. خال های سیاه معمولا بین 1 تا 8 میلیمتر قطر دارند و هیچ نشانه دیگری ندارند. 

پزشکان در مورد علت دقیق آن مطمئن نیستند، زیرا برخی از مردم با آن ها متولد و در برخی دیگر در طول زندگی ایجاد می شود. آن ها همچنین می توانند نشانه ای از بیماری دیگر، مانند بیماری آدیسون و یا سندرم درهم رفتگی روده باشند. 

لکه سیاه به درمان نیاز ندارند اما اگر شکل، رنگ و یا اندازه آن تغییر کند ممکن است پزشک از نمونه برداری برای تشخیص سرطان استفاده کند. 

آکانتوما دهانی : 

تومور سیاه رنگ ، آکانتوما دهانی یک بیماری نادر است که باعث ایجاد لک های تیره در بخش های مختلف دهان، از جمله لثه می شود. این خال ها بی ضرر هستند و بیشتر در افراد جوان رخ می دهد. 

علت آن نامشخص است. اما احتمالا مرتبط با زخم هایی است که با جویدن یا اصطکاک در دهان ایجاد می شود. این خال ها به درمان نیاز ندارند. 

سرطان دهان: 

سرطان دهان نیز می تواند باعث سیاهی لثه شود. علایم دیگر مرتبط با سرطان دهان شامل زخم های باز، خونریزی غیرعادی و تورم دهان است . همچنین ممکن است گلو درد مزمن و یا تغییری در صدا داشته باشید.

 پزشک به منظورتشخیص سرطان دهان از بافت لثه نمونه برداری می کند. آن ها همچنین ممکن است از تکنیک های تصویربرداری متفاوتی مانند سی تی اسکن یا پت اسکن استفاده کنند تا ببینند که آیا سرطان پیشرفت کرده یا خیر.

اگر این لک یا خال سرطانی باشد، ممکن است پزشک با جراحی آن را از بین ببرد و اگر شیوع پیدا کند با رادیوتراپی و شیمی درمانی به از بین بردن و مقابله به سلول های سرطانی می پردازند. 

مصرف تنباکو، یکی از مهمترین عوامل خطر در ایجاد سرطان دهان است ، بنابراین از مصرف آن اجتناب کنید . 

ملانین: 

بدن به طور طبیعی ملانین تولید می کند. ملانین ماده ای است که رنگ پوست، مو و چشم ها را تغییر می دهد. با افزایش میزان ملانین در بدن فرد مو، پوست و یا چشم ها تیره تر خواهد شد.ممکن است سیاه یا قهوه ای بودن لثه فرد به دلیل ملانین زیاد در بدن او باشد. اگر لثه شخص همیشه بسیار تیره باشد، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. 

اگر رنگ لثه در طول یک دوره کوتاه تغییر کند، یا اگر تکه های سیاه بر روی لثه ظاهر شوند، احتمالا به دلیل رنگدانه نیست و ممکن است نشانه بیماری باشد که باید توسط پزشک تشخیص داده شود.

سیگار کشیدن: 

سیگار کشیدن یکی دیگر از علل تغییر رنگ لثه است .سلول های تخصصی در بدن به نام ملانوسیت ها ملانین تولید می کنند. نیکوتین در تنباکو می تواند با افزایش بیش از حد ملانین ، حتی رنگ داخل گونه ها و لب پایین را نیز تغییر دهد. 

تحقیقات نشان می دهد ارتباطی بین ترک سیگار و کاهش تغییر رنگ لثه وجود دارد . 

دارو : 

مینوسیکلین برای درمان آکنه و برخی از بیماری ها مانند کلامیدیا تجویزمی شود. اثر جانبی غیر معمول این دارو گاهی باعث تغییر رنگ لثه در دهان می شود.فرد باید در مورد هر گونه مشکل ناشی از مصرف داروها به پزشک مراجعه کرده، تا درصورت امکان پزشک داروهای جایگزین را تجویز کند. 

ژنژیویت زخمی نکروزان : 

ژنژیویت زخمی نکروزان که بر اثر عفونت لثه ایجاد می شود و موجب تب، لثه دردناک و تنفس بدبو خواهد شد. با ایجاد یک لایه از بافت مرده بر روی لثه عفونت می تواند باعث لثه های سیاه یا خاکستری شود. 

معمولا ایجاد حفره دهان ناشی از رشد سریع باکتری ها به خاطر اماس و التهاب لثه است. این باکتری ها به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان، استرس، کمبود خواب، یا رژیم غذایی ایجاد شوند. 

علایم اولیه گودی دهان شامل خونریزی لثه، تنفس بدبو، بزاق زیاد دهان و احساس ناخوشی می شود. زخم ممکن است بر روی لثه در لبه دندان شکل بگیرد . پزشک با ضدعفونی کردن دهان و تجویز آنتی بیوتیک و دهان شویه و توصیه به رعایت بهداشت دندان و لثه، به جلوگیری از تکرار عفونت کمک خواهد کرد. 

روش های خانگی و گیاهی برای رفع سیاهی لثه : 

روغن اسانس اکالیپتوس: 

اکالیپتوس به دلیل خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی خود به عنوان درمان معجزگر برای هزاران بیماری شناخته شده است. یک قطره کوچک از این روغن برای از بین بردن چرک و سیاهی دندان لازم است، تا باکتری های مضر را در دهان از بین برده و التهاب لثه را تسکین دهید. زمانی که به این مشکلات رسیدگی شود، دهان در شرایط مناسبی برای بهبود لکه های سیاه روی لثه خواهد بود. البته، خاصیت ضد باکتریایی روغن اکالیپتوس تاثیر زیادی به سرعت بخشیدن این فرآیند دارد. 

برگ های مریم گلی: 

یکی دیگر از روش های درمان گیاهی برگ های مریم گلی است که می توان آن را به دفعات برای سلامت دندان و لثه به کار برد.برگهای مریم گلی را به عنوان داروی نیروبخش به طور مستقیم روی دندان ها و لثه بزنید و یا به صورت چایی دم کنید. 

چای سبز:

 چای سبز به طور گسترده به دلیل داشتن خواص درمانی متعدد ،مشهور است .با نوشیدن چای سبز به سادگی لثه های سیاه را درمان کنید . راز خاصیت درمانی قوی چای سبز به دلیل وجود غلظت بالای این آنتی اکسیدان ها درون آن است. این مواد طبیعی قادر به مبارزه با انواع بی شماری از باکتری های مضر هستند، از جمله آن هایی که ممکن است لثه را سیاه کنند.

میخک: 

میخک با خاصیت ضد باکتریای، ضد التهابی و ضد عفونی کنندگی که دارد برای سلامت دهان و لثه بسیار موثر است با تحریک ترمیم بافت لثه آسیب دیده می توانید به سرعت هر قسمت تیره را از بین ببرید .میخک درمانی زمانی موثر است که برگ ها به طور مستقیم بر روی لثه ماساژ داده شود. 

روغن کنجد: 

روغن کنجد با توجه به خاصیت سم زدایی که دارد از تجمع پلاک ها و جرم هاجلوگیری می کند و میکروب ها را ازبین می برد.با کاهش پلاک و جرم ها به طور معمول رنگ سالم به سرعت به دهان باز می گردد. برای گرفتن نتیجه بهترم قدار کمی از روغن را قرقره کنید. برای جذب بهتر سموم می توانید روغن را کمی گرم کنید. 

قرقره آب نمک : 

نمک نیز یک ضد باکتری است.یک لیوان آب پر کنید و یک قاشق سوپ خوری نمک به آن اضافه کنید .همچنین می توانید چند قطره روغن اسانس لیمو به آن بیفزایید.این نسخه هر شب قبل از خوابیدن و یا هنگام مسواک زدن توصیه می شود 

جوش شیرین:

جوش شیرین به دلیل خاصیت سفید کننده ی مینا دندان مشهور است اما توانایی کمتری در از بین ببردن باکتری ها دارد و تنها ناخالصی ها را از روی لثه و دندان پاک می کند.

در یک لیوان آب ، یک قاشق سوپ خوری جوش شیرین را ترکیب کرده و روی لثه ماساژ دهید.سپس دهان خود را با آب تمیز کنید تا التهاب تسکین یابد. 

این کار را هر دو روز یک بار انجام دهید . 

لیمو ترش : 

خاصیت ضد التهابی و ضد عفونی کنندگی لیمو با بازسازی حفره های دهان باعث کاهش سریع ناراحتی و تورم لثه می شود.لثه را با آب لیمو ماساژ دهید همچنین می توانید لیمو را با آب بجوشانید و پس از خنک شدن در دهان قرقره کرده و سپس دهان خود را بشوئید. 

آلوئه ورا : 

این گیاه با خاصیت ضد التهابی خود ترمیم بافت را تسریع و سلول های جدید ایجاد می کند..آن را به طور مستقیم در دهان تمیز بزنید و روزانه این کار را تکرار کنیدبرای تسکین درد و توقف خونریزی،از ژل داخل این گیاه مفید روی موضع آسیب دیده بزنید و در پایان دهان خود را بشویید . 

زنجبیل : 

زنجبیل با داشتن خواص ضد میکروبی و ضد التهابی ، التهاب و درد را کاهش می دهد به همین منظور ریشه های زنجبیل را بکوبید و درصورت تمایل با عسل یا گلاب ترکیب کنید تا حالت خمیری بگیرد بعد آن را روی لثه سیاه ضماد کنید .

فلفل قرمز :

فلفل با از بین بردن باکتری ها به بهبود گردش خون و درمان مشکلات دهان کمک می کند.می توانید چند قطره از عصاره فلفل را به مسواک اضافه کرده و یا فلفل را بطور مستقیم به لثه بزنید .همچنین خمیر حاصل از ترکیب فلفل و عسل را روی موضع مورد نظر بگذارید که در نهایت بهیود یابد. 

پیش گیری: 

افراد می توانند بهداشت دهان را با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، یک بار در روز و کاهش مصرف قند خوب نگه دارند. 

همه ی این اقداماتی که گفته شد بایتد تحت نظارت پزشک صورت گیرد. 

حفظ بهداشت دهان و دندان بهترین راه برای سالم نگه داشتن دندان و لثه است.